Hai chi tiết không chính xác (tiếp theo)

Kính thưa Ban Biên tập,

Nhân ý kiến của bạn Bình An, thấy vấn đề thú vị, tôi xin góp một ý nhỏ, nếu toà soạn thấy thích hợp thì cho đăng trong mục “Bạn đọc” cho vui!

Theo tôi hai câu: “Any man who is not a communist at the age of twenty is a fool. Any man who is still a communist at the age of thirty is an even bigger fool” có thể diễn ra tiếng Việt với nội dung như sau: “Là ai thì cũng là một tên ngốc nếu vào tuổi 20 anh không là cộng sản. Nhưng vào tuổi ba mươi anh nào mà vẫn cứ còn là cộng sản thì thậm chí anh là tên đại ngốc”.

Ý ấy có thể diễn nôm như sau: là cộng sản vào tuổi 20 không phải là thiếu khôn ngoan, là bị lừa, vì lẽ chủ nghĩa cộng sản rất hấp dẫn về mặt lý tưởng với sự nhạy cảm của những kẻ mới vào đời mơ tưởng một xã hội công bằng hoàn thiện, nhưng đến 30, khi có đầu óc thực tế hơn, có suy xét rồi mà vẫn còn theo đuổi thứ chủ nghĩa cộng sản như vậy thì đó mới thật sự là thiếu khôn ngoan, thậm chí sự thiếu khôn ngoan trầm trọng đến độ ngu ngốc. Câu nói có vẻ cuờng điệu trên đã nhấn mạnh đến tính chất lý tưởng đến không tưởng của chủ nghĩa cộng sản. Chủ nghĩa cộng sản hiểu theo nghĩa một học thuyết cải tạo xã hội là điều đẹp đẽ nhưng xa rời thực tế chứ không phải là cái xấu cái hại, không nên phủ nhận lý tưởng đó mà nên tìm cách thực hiện nó bằng con đường khác, thiết thực hơn, đó chính là quan niệm Fabian của những người như Bernard Shaw mà người ta có thể tiếp nhận. Theo tôi đem câu nói trên đây của Bernard Shaw ra diễn giải , thêm thắt một cách sai lạc (người thì nói đó là một “ngạn ngữ” người thì gán cho một ai đó như Milovan Djilas…) bằng cách nhấn mạnh đến khía cạnh hoàn toàn xấu về mặt trí tuệ để miệt thị hoặc chống những người cộng sản như cách nói “Lúc 20 tuổi mà không theo Chủ nghĩa Cộng sản thì là người không có trái tim, tới 40 tuổi mà vẫn còn theo Chủ nghĩa Cộng sản thì là người không có bộ óc” là không hiều đúng nội dung ban đầu của nó.

Kính chào

Nguyễn Thanh Bằng (Tp HCM)

Trả lời của Diễn Đàn

Cám ơn bạn đã lý giải chính xác về ngôn ngữ, nhưng có lẽ không nên suy diễn thêm về nội dung câu này nữa, vì chữ "chủ nghĩa cộng sản" có quá nhiều nội dung mà mỗi người hiểu khác nhau, nếu bàn cãi thì vô cùng, và đó không hẳn là cách tiếp cận tốt để đi vào thực tế hiện nay của Việt Nam.

Vì thế, chúng tôi xin chấm dứt trao đổi về nội dung này ở đây.