Thư bạn đọc : Côn Đảo, "thiên đường hoang dại" ?
Thư bạn đọc
"Thiên đường hoang dại"
của đài TF1
Tối thứ sáu 17.9.2010 vừa qua, đài truyền hình TF1 (Pháp) đã đạt kỷ lục người xem với chương trình KOH LANTA quay tại Côn Đảo. Tuần báo "phái tả" Le Nouvel Observateur đã giới thiệu chương trình "đại chúng" này bằng cách chép nguyên si những lời quảng cáo của đài TF1. Bạn đọc của Diễn Đàn, nhà điện ảnh Hồ Thủy Tiên, đã gửi thư cho tuần báo Le Nouvel Observateur. Chúng tôi xin đăng dưới đây bản dịch tiếng Việt và nguyên bản tiếng Pháp :
Nhờ
những đoạn phim quảng cáo của đài TF1 và các báo có đăng lịch truyền
hình, chúng ta được biết chương trình Koh Lanta sẽ diễn ra ở Việt Nam.
Đây là một trong những chương trình "hải đăng" của TF1, bỏ xa
chương trình của các đài truyền hình khác về số lượng người xem.
Là độc giả mua dài hạn Nouvel Observateur, đọc mục téléObs, tôi mới phát hiện lời giới thiệu chương trình TF1 bắt đầu tối thứ sáu này và sẽ tiếp tục trong những tuần tiếp theo :
"Cuộc phiêu lưu Koh Lanta lại bắt đầu. Trong chương trình đầu tiên (sau hè), 18 ứng viên sẽ khám phá điểm nhảy dù mới : quần đảo Côn Sơn, ở miền nam Việt Nam, thực sự là thiên đường hoang dại cho những anh hùng Robinson hiện đại. Họ sẽ bị ném xuống giữa đại dương, 18 ứng viên nam nữ ấy sẽ phải học cách sống còn".
Tưởng cũng nên nhắc lại rằng Côn Đảo (Poulo Condor) là nơi mà Pháp, rồi Mỹ, đã đầy đọa, tra tấn, ám hại hàng ngàn người kháng chiến chống lại thực dân Pháp, rồi sau đó là chống lại sự hiện diện của Mỹ. Chính tại Côn Đảo mà những tù nhân chính trị đã bị nhốt trong những "chuồng cọp" nổi tiếng mà Amnesty International đã tố cáo trong những năm 60-70. Trong phim Indochine, Régis Wargnier đã dành cả một trường đoạn về "chuồng cọp" thời thực dân Pháp.
Nghĩa là rất xa lạ với cái hình ảnh "thiên đường hoang dại cho những anh hùng Robinson hiện đại" mà quý báo đã dùng lại để giới thiệu chương trình TF1. Nếu vậy thì tại sao không quẳng "18 ứng viên nam nữ" ấy xuống Robben Island, hòn đảo nằm giữa đại dương đã giam cầm Nelson Mandela ? Để tăng cao liều lượng adrenalin trong huyết quarn của các ứng viên và khán giả, người ta sẽ làm những gì nữa đây ?
Các bạn không có trách nhiệm gì trong việc sắp xếp chương trình của các kênh truyền hình, nhưng quy chế nhà báo cho phép các bạn phê bình các cuốn phim, các chương trình, biểu dương cái này, phê phán cái kia.
Tôi chắc Koh Lanta không phải là loại chương trình mà các bạn ngồi xem, nên cũng chẳng có ý kiến đánh giá gì. Nhưng tôi chỉ mong các bạn chịu khó đào xới một chút ở bên dưới những "thông tin" chính thức của các đài, giúp cho khán giả hiểu rõ hơn, thậm chí thông minh hơn...
Ngày nay Côn Đảo đã trở thành viện bảo tàng, điểm đến của những du khách ưa thích cảnh đẹp Côn Sơn và muốn tìm hiểu Lịch sử của quần đảo.
Nếu trong số báo tới, Nouvel Observateur đưa thêm vài thông tin về Côn Đảo, tôi nghĩ cũng là điều bổ ích.
Grâce aux bandes annonces de TF1 et
autres journaux de programmes de
télévision nous savons que l'émission Koh Lanta se passera au Viet Nam.
C'est une des émissions phare de TF1 qui met loin derrière elle toutes
les autres chaines au niveau de l'audimat.
Abonnée au Nouvel Observateur, je découvre dans le téléObs, la
présentation du programme de TF1 qui passe ce vendredi soir et qui le
sera pendant plusieurs semaines :
L'aventure «Koh Lanta» recommence. Dans ce tout premier épisode, les
18 candidats vont découvrir leur point de chute : l'archipel de Côn
Dao, situé dans le Sud du Viêtnam, véritable paradis sauvage pour
Robinson des temps modernes. Lâchés en plein océan, ces hommes et ces
femmes vont devoir apprendre à survivre.
Il faut savoir que c'est à Côn Dao
(Poulo Condor) que les Français puis
les Américains ont déporté, torturé, ou tué des milliers de résistants
à la colonisation française puis à la présence américaine. C'est à Côn
Dao qu'étaient enfermés les prisonniers politiques dans les
fameuses "cages à tigres" qu'Amnisty International" a dénoncé dans les
années 60-70 . Dans son film Indochine, Régis Wargnier consacre une
longue séquence à ces "cages à tigres" , du temps de la
colonisation
française.
Nous sommes loin du "véritable paradis
sauvage pour Robinson des temps
modernes" que reprend votre journal pour présenter le programme
de
TF1. Et si " Lâchés en plein océan, ces hommes et ces femmes qui
vont
devoir apprendre à survivre." étaient lâchés sur l'ile de Robben Island
où fut emprisonné Nelson Mandela ? Jusqu'où faut-il aller pour faire
monter l'adrénaline des candidats et des téléspectateurs ?
Vous n'êtes certes pas responsable de
la programmation des chaînes,
mais en tant que journalistes vous vous autorisez à faire des critiques
de films, d'émissions pour les mettre en avant ou les déconseiller. Ce
n'est sans doute pas le genre d'emission que vous regardez et n'avez
donc aucun avis dessus, mais gratter un peu derrière l'information
officielle des chaines peut aider le téléspectateur à être un peu plus
éclairé, voire plus intelligent ...
Cette immense prison est devenue un musée que visitent les touristes
attirés par la beauté du pays mais aussi curieux de son Histoire.
Quelques lignes dans votre prochaine édition pour pointer cette information serait bien utile.
Thuy Tiên HO
LỜI BẠT :
Hồ Thủy Tiên viết thêm cho chúng tôi (chủ nhật 19.9.2010) :Tôi có một người
chị cả, cùng cha khác mẹ, đã bị giam cầm và tra tấn trong nhiều năm ở
Côn Đảo. Tháng 1 năm nay, 2010, tôi đã ra Côn Đảo cùng với chị tôi và
những người bạn tù của chị. Những trại giam ở đây làm tôi nghĩ tới
những trại tập trung của Đức quốc xã... Ghê rợn.
Côn Đảo sẽ là một trường đoạn trong cuốn phim tư liệu 90 phút, "Con đường chiến binh", mà tôi đang thực hiện.
Hồ Thủy Tiên
Vitry-sur-Seine, Pháp
Các thao tác trên Tài liệu
