Vượt tường lửa để đọc Diễn Đàn

Sau khi đọc bài Toán Tối Ưu của GS Hoàng Tụy, tôi có giới thiệu Diễn Đàn - Forum cho 1 người bạn ở VN. Nhưng anh ấy không vào được, cố đủ mọi cách nhưng chịu. Có cách nào Diễn Đàn chỉ cách dùng Proxy để ở VN xem được báo mạng Diễn Đàn. Cám ơn rất nhiều.

lethanh....@cox.net.

Thưa bạn,

Nhiều bạn đọc trong nước đã than phiền bị chặn không vào được Diễn Đàn, nên nhân thư bạn xin trả lời chung câu hỏi này, và cũng để làm một món quà tết tặng những đồng nghiệp thân mến, quanh năm suốt tháng phải làm nghề ... giữ cổng .

Vấn đề tường lửa luôn luôn phức tạp và thay đổi, vì nếu hôm nay có cách để vượt qua thì ngày mai người làm tường lửa có thể sẽ biết cách đó và vô hiệu hoá nó.

Vượt tường lửa cũng giống như đi ăn trộm, mặc dù nhiều khi không đáng trách như ăn trộm, mà có thể ngược lại. Tuy nhiên, dù chính đáng hay không, nên ngậm miệng trèo tường vào ban đêm thì dễ thành công hơn. Không ai vừa đi ăn trộm ban ngày lại vừa kêu toáng lên cho cả làng biết cả. Và "kẻ cắp" phải có nhiều mánh khoé khác nhau chứ không thể dùng mãi một bài bản mà "bà già" đã biết tỏng từ lâu.

Cách vượt tường lửa chủ yếu và thông dụng nhất là dùng một trạm phục vụ (chưa bị "đốt") đặc biệt, có dịch vụ đọc hộ và chuyển cho người dùng những trang Web trong các trạm đã bị "đốt". Một trạm như vậy thường được gọi là trạm "proxy". Có hàng ngàn trạm proxy công khai, miễn phí, và có thể nói mỗi tuần đều có những trạm mới mọc ra. Tìm thấy một trạm proxy thích hợp và biết cách sử dụng nó không phải là việc khó khăn, nhưng nếu "kẻ cắp" biết tìm thì "bà già" cũng biết tìm. Tường lửa cũng có thể ngày càng hữu hiệu hơn, do đó mọi tên proxy cụ thể đều chỉ có giá trị tương đối. Một tên trạm proxy càng công khai càng mau trở thành vô hiệu.

Vậy xin theo lời khuyên của triết gia : " Điều gì nói không được thì thôi đừng nói ".

*
*    *

Nhưng... nhưng vẫn có thể nói chuyện khác... rằng có một cách khác để đọc được gần như mọi trang Web, đó là đọc qua "cache" của chương trình Google. Trường hợp Diễn Đàn nêu ra dưới đây chỉ là một thí dụ cụ thể, bạn đọc có thể linh động áp dụng phương pháp này cho các trang mạng khác.

"Cache" là gì ? đó là hàng vạn máy tính (trạm tìm thông tin tự động) của hãng Google, rải rác khắp thế giới, với những bộ đĩa từ khổng lồ để lưu trữ hàng chục nghìn tỷ chữ mỗi máy. Những máy này ghi nhớ những trang web nó đã đọc được trên mạng và lưu trữ để dùng mỗi khi cần phân tích các câu hỏi. Đọc qua "cache" tức là đọc bản sao đã được chép trong hệ thống máy của Google.

Cách này vừa hơi phức tạp vừa có một khuyết điểm nhỏ : nó chỉ cho phép đọc được những trang mạng đã xuất bản từ rất lâu – và rất có thể đã thay đổi hay chết cũng từ lâu – cho đến cách đây vài ngày, cùng lắm khoảng hai tuần, đó là thời gian phải đợi để Google biết đến những trang mới. Vì Google liên tục cập nhật hàng chục tỷ trang mạng trên khắp thế giới, dù với hàng vạn trạm tìm thông tin tự động khác nhau ở khắp nơi, nó cũng không thể có ngay hôm sau một trang mạng vừa xuất bản hôm trước (*). 

Nhưng bù lại hy vọng rằng các vị công an cứ tưởng văn hoá không điên đến nỗi "đốt" luôn cả dịch vụ Google.

*
*    *

Trong cách này cần viết tiếng Việt có dấu theo tiêu chuẩn Unicode.

1) Gọi : google.com

2) Điền vào chỗ tìm kiếm như sau : diendan.org "các bài mới"

3) Bấm lệnh tìm kiếm

4) Kết quả ra rất ít, nhưng khi bấm vào lệnh tìm lại và hiển thị tất cả các kết quả đã bị loại bỏ, sẽ có nhiều hơn (lệnh này nằm ở dòng cuối của trang kết quả). Ít ra lần này trang kết quả mới sẽ dẫn đến 5, 6, hay 7 trang "các bài mới" của Diễn Đàn... theo thứ tự thời gian, mỗi trang này có 15 bài mới nhất. Và số trang đó chứa tất cả các bài mới trong ba tháng cuối cùng.

5) Xem thử trang 1 (mới nhất), bằng cách đọc qua "cache", (tiếng Việt : đọc phiên bản cache, tiếng Anh cached, tiếng Pháp: en cache, tiếng Đức : Im cache) . Tìm chỗ bấm này ở dòng cuối của mỗi kết quả.

6) Khi đã đọc được trang 1, tìm trong số 15 đề mục, mỗi mục gồm tên bài và tóm tắt, nếu không có gì muốn đọc thì xem tiếp trang 2....

7) Nếu có một bài bạn muốn đọc : thí dụ ở đây là bài "Toán tối ưu" của Hoàng Tuỵ. Bây giờ phải làm sao ? vì chưa có chỗ để bấm vào đọc trong "cache".

Ở đây khi đã biết thêm các chi tiết của bài (đã tìm thấy tựa và tóm tắt, nhưng chưa đọc được toàn bộ), ta cần xác định những chi tiết đặc thù, chẳng hạn tựa và tác giả, và hỏi Google một câu chính xác hơn để tìm tất cả những trang có những chi tiết đặc thù ấy. Vậy ta sẽ hỏi Google như sau : diendan.org "hoàng tuỵ" "toán tối ưu". Cụm từ "các bài mới" phải bị loại bỏ, vì bài báo chúng ta đi tìm không có cụm từ đó, nếu để nguyên dĩ nhiên sẽ kiếm không ra.

8) Như thường lệ, Google sẽ trả lời bằng một trang ngắn. Trong trang này vẫn có thể không có chỗ để đọc "cache" của bài (dĩ nhiên trang "các bài mới" ta vừa đọc cũng thoả mãn yêu cầu mới). Nhưng ở đây ta vẫn cần cho lệnh tìm kiếm lại, với "... những kết quả đã bị loại bỏ", như đã nói ở điểm 4 phía trên). Khi đó nếu bản thân bài báo có trong cache thì nó sẽ hiện ra, có thể nhiều lần. Bạn hãy bấm vào "cache" của mục nào có địa chỉ dài nhất và mới nhất.

Bạn đọc cũng có thể thay giai đoạn 2) bằng nhiều cách khác nhau với những thông tin chính xác hơn nếu đã biết trước mình muốn đọc gì, thí dụ như dùng một tiêu đề trong mục lục tổng quát của Diễn Đàn, và (chẳng hạn như) tìm : diendan.org "khoa học kỹ thuật", rồi đi vào chi tiết tương tự như trên. Khác với hồ sơ "các bài mới" chỉ chứa đề mục trong vòng ba tháng, các hồ sơ "tiêu đề" trong mục lục cho phép hiển thị tất cả các bài trong tiêu đề đó, không giới hạn thời gian.

Chúc quý bạn thành công.

Quản gia Diễn Đàn

(*) Chu kỳ "thăm viếng" của Google thay đổi tuỳ theo từng "gia trang". Gia trang càng thay đổi nhanh và càng có nhiều người đọc thì càng được Google ưu tiên chiếu cố. Theo thử nghiệm của chúng tôi hiện nay gia trang Diễn Đàn - Forum được dịch vụ tìm kiếm của Google cập nhật theo một chu kỳ ngắn hơn ba ngày. Có nghĩa, theo cách hướng dẫn ở đây, bạn đọc sẽ đọc được những bài mới nhất của Diễn Đàn - Forum trễ khoảng ba ngày là lâu nhất. Dĩ nhiên con số này chỉ có giá trị tương đối.