CA TRÙ VÀ ĐỜN CA TÀI TỬ THAM DỰ
FESTIVAL DE L’IMAGINAIRE
20-23.03.2014

Bài và ảnh Võ Quang Yến

CD Khai kinh

Nhà Những Văn hóa Thế giới (La Maison des Cultures du Monde) thiết lập năm 1997 Festival de l’imaginaire (Đại hội liên hoan trí tưởng tượng) nhắm mục đích bảo tồn di sản văn hóa phi vật chất nghĩa là những thể dạng nghệ thuật thường bị bỏ quên, lắm khi sao lãng ngay ở nơi phát sinh Tham gia nồng nhiệt vào công cuộc bảo vệ các di sản ấy, cơ quan nầy tổ chức hằng năm những hội nghị, hội thảo, bàn tròn để bàn cải, thảo luận, suy nghĩ về một thế giới văn hóa không ngừng biến chuyển. Bên mặt thực tế, nhiểu đoàn văn nghệ khắp hoàn cầu được mời lại biểu diễn ở Paris trong chương trình Đại hội liên hoan ở nhiều địa điểm : Opéra quốc gia Paris, điện Louvre, Viện Thế giới Ả Rập, Viện Bảo tàng Quai Branly, Nhà hát Mặt trời, Nhà hát Zingaro, Nhà hát Thành phố,…Mỗi lần một mới, ra mắt những thể dạng nghi lễ, những trình diễn trò chơi, những cảnh tượng lễ hội, những dàn nhạc dân gian, những buổi đọc kinh niệm Phật… xung quanh môi trường trong ấy con người làm chủ động. Xa xưa hay hiện đại, những cuộc biểu diễn mỗi lần hân hoan đưa khán giả vào trí tưởng tượng một miền xa xăm, môt đất nước mới lạ. Cũng có mặt những bậc thầy phong tục truyền thống sát cánh với những nghệ sĩ tha thiết bồi bổ, đổi mới một nghệ thuật lắm lúc lâu đời. Được chọn những đoàn có tiếng không những về phẩm chất nghệ thuật mà còn về phương cách bảo quản và truyền bá di sản ấy.

(…)

Năm 2014, Festival số 18 mời hai đoàn Ca trù Thái Hà và Đờn ca tài tử Quê Mẹ sang biểu diễn từ 20 đến 23 tháng ba.

(…)

Ca trù là cách gọi Hán-Việt một loại hát xưa ở cửa đền mang tên Việt hát thẻ, trù có nghĩa là thẻ. Những thẻ nầy làm bằng mảnh tre, dài khoảng hai mươi phân, rộng hai phân rưởi, một bên trên khắc ba chữ phúc, lộc, thọ, dưới hai chữ ca trù, bên kia trên khắc số tiền biểu tượng giá trị của thẻ. Thẻ nầy là tiền công hay tiền thưởng tùy theo giá trị khắc trên thẻ quy ra mà trả. Người chỉ định thẻ thường là viên quan được mời đến đánh trống chầu – nguyên gốc từ triều đình – (hay trống con). Ông nầy có thể là một người giàu có trong làng, hay là tác giả những bài thơ trong thể thức hát ca trù, lại đánh trống là đánh nhịp cùng đào nương cho bài hát.

(…)

Nếu ca trù tiêu biểu cho một phần nghệ thuật âm nhạc miền Bắc, đờn ca tài tử là dòng nhạc dân tộc hình thành và phát triển từ cuối tk XIX, một nghệ thuật dân gian đặc trưng miền Nam. Trái với ca trù là một âm nhạc trí thức, đàn hát thơ văn, người Nam Bộ đờn ca sau giờ làm việc, tùy hứng, tùy thích, không chuyên nghiệp. Tuy nhiên, người chơi một phần nào cũng hảnh diện trong phong cách tài hoa lịch lãm, tài tử giai nhân vì muốn được thuởng thức họ cần phải tập luyện công phu và lâu ngày

(…)

Huế Xưa và Nay 125(9-10/2014) có sửa chữa, bổ sung, thêm ảnh

Xô thành cuối hè 2014

Xin đọc toàn văn với nhiều hình ảnh minh hoạ tại bản pdf kèm dưới đây