Đồng chí của tôi
VĂN CAO
ĐỒNG CHÍ CỦA TÔI
Người ta các đồng chí của tôi
Treo tôi lên một cái cây
Đợi một loạt đạn nổ
Tôi sẽ dẫy như một con nai con
Ở đầu sợi dây
Giống như một nữ đồng chí
Một anh hùng của Hà Tĩnh
Tôi sẽ phải kêu lên
Như mọi chiến sĩ bị địch bắn
Đảng Lao động Việt Nam muôn năm
Cho mọi người hiểu khi tôi chết
Vẫn còn là một đảng viên
Cho mọi người hiểu khi tôi chết
Máu của tôi vẫn còn là máu của Việt Nam
Ở dưới gốc cây có các cụ già các bà mẹ
đã nuôi cách mạng
Các em nhỏ từ ba tuổi đứng nhìn tôi
dẫy chết
Có mẹ tôi
Ba lần mang cơm đến nhà tù
Hãy quay mặt đi
Cho các đồng chí bắn tôi
Tôi sợ các cụ già không sống được
Bao năm nữa
Để nhìn thấy xã hội chủ nghĩa
Của chúng ta.
Chết đi mang theo hình đứa con
Bị bắn
Tôi sợ các em còn nhỏ quá
Sẽ nhớ đến bao giờ
Đến bao giờ các em hết nhớ
Hình ảnh tôi bị treo trên cây
Bị bắn
Hãy quay mặt đi
Cho các đồng chí bắn tôi…
Nước mắt lúc này vì Đảng nhỏ xuống
Dòng máu lúc này vì Đảng nhỏ xuống
Đảng Lao động Việt Nam muôn năm
Đảng Lao động…
1956
Văn Cao
BÀI THƠ VỀ CẢI CÁCH RUỘNG ĐẤT
CỦA VĂN CAO
(Không có trong trong triển lãm CCRĐ)
Bảo tàng lịch sử quốc gia VN vừa trưng bày triển lãm về Cải cách ruộng đất 1946-1956, để chứng minh là cuộc cải cách đúng đắn vì "dân cày có ruộng". Bây giờ hàng triệu dân cày đâu còn ruộng nữa, thì sao ? Thật trớ trêu cho câu chuyện đang cố vùi đi, lại bới lên như một niềm tự hào ?
Tôi đã được Nhà thơ - Nhạc sĩ Văn Cao cho công bố bài thơ về Cải cách ruộng đất của ông, Đồng chí của tôi, như một bi kịch mà ông giữ mãi trong sổ tay cho đến khi từ biệt cõi đời...
Giữa quá nhiều bất trắc cuộc đời, tiếng thơ Văn Cao chẳng bao giờ đổi
giọng. Chữ nghĩa của ông như được viết ra từ ngòi bút kim cương chứ
không phải bút lông bút sắt. Và khi tiến hành chọn bản thảo tập thơ Lá, Văn Cao rất
vui lòng ủy thác cho Nguyễn Thụy Kha, Thanh Thảo và tôi tuyển chọn. Hầu
như ông hoàn toàn yên tâm về việc đó. Ông nói : “ Ba thằng mày bảo được là được ! ”.
Dù là trong thời kì “đổi mới” rất mạnh mẽ, chúng tôi vẫn thấy ông có
một bài thơ mà nhà xuất bản khó lòng chấp nhận, đấy là bài Đồng chí của tôi
viết năm cải cách ruộng đất (1956). Bài thơ tràn đầy lòng tin vào chủ
nghĩa xã hội mà cảnh tỉnh những sai lầm của hiện tại, nó là tiếng lòng
thống thiết của người cộng sản bị xử bắn oan gửi tới các đồng chí của
mình. Không trung thực với Đảng, không có lòng can đảm của một đảng
viên, không chan chứa một trái tim nhân đạo… không thể viết được một
bài thơ rớm máu như thế. Nhưng 30 năm và hơn thế nữa, nó vẫn chỉ là bài
thơ của riêng ông. Chúng tôi biết điều đó, và đề nghị ông “để lại”, ông
đồng ý ngay. Đầu năm 1995, tôi nhắc lại với ông bài thơ ấy, và thấy đã
đến “thời” bài thơ có thể in được rồi, nhưng ông nói sau khi nhấp một
ngụm rượu: “ Thôi, cứ để sau khi
mình chết rồi in cũng chưa muộn ”. Ngày ông qua đời, tôi bỗng mở
sổ tay xem lại bài thơ ấy, và tôi đã khóc.
Nguyễn Trọng Tạo
NGUỒN : FaceBook
Các thao tác trên Tài liệu
