Hỗn chiến kinh hoàng ở lễ hội đền Gióng: 'Phong tục xa xưa đã bị biến dạng'

Thời sựThứ Tư, 25/02/2015 12:48:00 +07:00

Một lễ hội văn hoá truyền thống đã bị biến thành cuộc hỗn chiến kinh hoàng khiến nhiều du khách có mặt phải khiếp sợ.

(VTC News) – Một lễ hội văn hoá truyền thống đã biến thành cuộc hỗn chiến kinh hoàng khiến nhiều du khách có mặt phải khiếp sợ. 

Phóng viên VTC News đã có cuộc trao đổi với GS Ngô Đức Thịnh - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa Việt Nam liên quan đến cuộc hỗn chiến kinh hoàng xảy ra tại lễ rước hoa tre ở đền Gióng, huyện Sóc Sơn, Hà Nội ngày 24/2, tức mùng 6 Tết Ất Mùi.

- Rước kiệu hoa tre là nghi lễ chính trong lễ hội đền Gióng, huyện Sóc Sơn, Hà Nội, nhưng tại buổi khai hội đã xảy ra một cuộc hỗn chiến kinh hoàng. Khi lễ rước chưa kết thúc, hàng chục thanh niên lao vào cướp hoa tre để lấy may mắn cho cả năm. Nhiều người cầm cả gậy để vụt tới tấp vào đội bảo vệ kiệu. Phải chăng văn hóa lễ hội truyền thống đang bị một bộ phận người dân lợi dụng, làm cho biến dạng, thưa ông?

Cướp hoa tre là một phong tục cổ. Theo truyền thuyết, xưa kia Gióng đánh giặc, khi gãy roi sắt, ông đã nhổ gốc tre ngà quất vào quân thù, quất tới mức mà tre tơi tả. Bây giờ người dân tái hiện lại sự kiện đó qua việc cướp hoa tre.

Tục cướp hoa tre có 2 lớp ý nghĩa. Lớp nghĩa thứ nhất, hoa tre biểu tượng cho vũ khí của thánh Gióng. Ai cướp được hoa tre thì năm đó may mắn. Đây là lớp nghĩa hữu thức, ai cũng biết.

 Cảnh cầm gậy hỗn chiến ở đền Gióng. (Ảnh: Zing)

Lớp nghĩa thứ 2, đối với các cặp vợ chồng trẻ thì họ còn giành hoa tre để có thể đẻ con trai mạnh khỏe, tài giỏi.

Nhưng dù là lớp ý nghĩ gì thì điều đó cũng mang tính phong tục. Sau lễ rước, ban tổ chức sẽ tung hoa tre ra để người dân giành nhau. Hoa tre thì ít, người nào cố gắng cướp được hoa tre là phước của họ trong năm đó.

Đó phong tục, là cái vui của lễ hội, là niềm tin của tín ngưỡng. Đây hoàn toàn không phải cuộc đánh nhau, không ác ý. 

 

Hình ảnh người dân đánh đoàn rước kiệu, đoàn bảo vệ kiệu đánh lại là hành động phản cảm. Điều đó cho thấy, một phong tục cũ xa xưa đã bị biến dạng.
GS Ngô Đức Thịnh
 
Tuy nhiên, thời gian gần đây có chuyện, người ta lợi dụng cuộc giành hoa tre này để trả thù nhau. Mấy năm trước, có một anh thanh niên bị đánh bị thương nặng, tới mức bây giờ vẫn còn ngơ ngẩn. Năm nay lại có chuyện xô xát xảy ra. 

Đây là một cuộc đánh nhau thực sự chứ không còn là phong tục nữa rồi. Hình ảnh người dân đánh đoàn rước kiệu, đoàn bảo vệ kiệu đánh lại là hành động phản cảm. Điều đó cho thấy, một phong tục cũ xa xưa đã bị biến dạng. 

Còn chuyện trong lễ hội tranh giành, đè lên nhau… hoàn toàn là phong tục. Nhưng sau đó thì không ai thù ai, trách ai, không có tính ác ý. Thậm chí làng này làng kia tranh giành, đánh nhau nhưng sau đó thì họ sang thăm hỏi nhau, chăm sóc nhau, không ai có thù oán gì cả. 

- Tại lễ khai hội đền Gióng hôm qua, lễ rước trầu cau cũng bị cướp. Vậy đây có phải là phong tục không, thưa ông?

Tại hội đền Gióng, trầu cau là một lễ vật dâng lên thánh và người dân không được cướp. Nếu đúng là có chuyện cướp trầu cau thì đó là người dân tự ý cướp, không phải phong tục.

Điều này cũng giống như trước đây ở đền Trần, sau khi làm lễ, có người còn leo lên cả bàn bày các lễ vật dâng thánh để họ cướp. Đó là cái rất tệ, rất xấu của lễ hội.

- Cần phải làm gì để những điều phản cảm như vậy không còn diễn ra trong các lễ hội truyền thống ở nước ta, thưa ông?

Ban tổ chức lễ hội phải chịu trách nhiệm trong tất cả những vấn đề này. Theo tôi, để hạn chế xảy ra những sự việc phản cảm, đáng tiếc như vậy, ban tổ chức cần phải tăng cường công tác an ninh tại lễ hội. 

Những người tham gia tổ chức lễ hội phải có ý thức bảo vệ lễ hội, bảo vệ phong tục tốt đẹp của địa phương.

Chẳng hạn, tại lễ rước kiệu hoa tre hôm qua ở đền Gióng, đoàn rước kiệu không nên có hành động đánh lại những thanh niên quá khích kia mà phải phối hợp với ban tổ chức có giải pháp hợp lý hơn.

Đối với người dân, họ cũng phải tìm hiểu về truyền thống, phong tục tốt đẹp của lễ hội, phải tự nâng cao ý thức của mình, đặc biệt là tại những nơi linh thiêng. Nếu tham gia một lễ hội với truyền thống văn hóa tốt đẹp mà lại có những hành động thiếu văn hóa thì việc tham gia đó còn có ý nghĩa gì nữa.

- Xin cảm ơn ông!
 

Theo bạn, phải làm gì để không tái diễn cảnh hỗn chiến ở lễ hội đền Gióng?

  • Nên bỏ nghi lễ rước hoa tre
  • Vẫn giữ nghi lễ rước hoa tre nhưng không tung hoa sau lễ rước
  • Chỉ tung hoa tre tượng trưng cho người được chọn sẵn
  • Ý kiến khác
  • Thăm dò ý kiến Thăm dò ý kiến

Minh Quyết(thực hiện)
Bình luận
vtcnews.vn