Đại hội đảng CS Lào khai mạc : phe thân Việt Nam có dấu hiệu thắng thế

Đại hội toàn quốc lần thứ IX của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào chính thức mở ra hôm nay tại thủ đô Viêng Chăn. Về dự đại hội, có 576 đại biểu, đại diện cho tổng số gần 200.000 đảng viên. Theo một số nhà quan sát được hãng tin Pháp AFP trích dẫn, Đại hội đảng Cộng sản Lào lần này là dịp diễn ra cuộc đấu tranh quyền lực giữa hai xu hướng thân Việt Nam và thân Trung Quốc, với việc phe thân Hà Nội có dấu hiệu thắng thế.

Một trong những tín hiệu phản ánh thế thượng phong của xu hướng thân Việt Nam là một sự kiện xảy ra vào tháng 12 vừa qua, khi Thủ tướng Lào Bouasone Bouphavanh bất ngờ rời khỏi chức vụ và được thay thế bằng chủ tịch Quốc hội Thongsing Thammavon.

Theo AFP, các nhà phân tích cho rằng, sự kiện trên phản ánh việc bố trí lại quyền lực trong đảng Cộng sản Lào thuận lợi cho các nhóm ủng hộ Việt Nam và cảnh giác với các khoản đầu tư to lớn của Trung Quốc đang đổ vào nước này. Một quan sát viên ngoại quốc, xin ẩn danh, nhận xét : « Một số người xem đấy là thắng lợi của phe thân Việt Nam trước các thành phần ủng hộ Trung Quốc ».

Theo ông Martin Stuart-Fox, một chuyên gia về Lào tại Đại học Úc Queensland, việc cải tổ cho phép đảng cầm quyền tại Lào từ năm 1975 đến nay tiếp tục duy trì quan hệ chặt chẽ với Việt Nam, vì ông Thongsing là « một lãnh đạo trong Đảng được coi là gần gũi với Việt Nam hơn là ông Bouasone ».

Giới phân tích đã ghi nhận là trong bản Báo cáo chính trị đọc trước Đại hội vào hôm nay, Tổng bí thư đảng Cộng sản Lào Chummaly Sayasone đã xác định rằng, nước ông sẽ tiếp tục duy trì « tình đoàn kết đặc biệt » và sự « hợp tác toàn diện » với Việt Nam. Còn đối với Trung Quốc, Lào vẫn phát huy mối « quan hệ truyền thống » trên tinh thần láng giềng, bạn bè tốt và « đối tác chiến lược toàn diện và lâu dài ».

Theo AFP, trong những năm qua, cả Hà Nội lẫn Bắc Kinh đều tìm cách củng cố ảnh hưởng của mình tại Lào, nhất là Trung Quốc, vốn nhòm ngó các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Lào, trong đó có cao su, cũng như là vị trí của Lào trong tư cách là cửa ngõ nối liền Trung Quốc với thị trường lớn là Thái Lan.

Chính đà gia tăng ảnh hưởng của Bắc Kinh đã tạo ra quan ngại tại Lào và tại Việt Nam, vốn xem Lào như là một nhân tố quan trọng trong chiến lược quốc phòng của mình. Chuyên gia Stuart-Fox thẩm định : « Sự hiện diện của Trung Quốc tại Lào càng mạnh, thì Việt Nam càng căng thẩng ».

Trong 5 năm qua, Việt Nam là một trong ba nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu tại Lào, cùng với Trung Quốc và Thái Lan. Đầu tư của cả ba nước đã vượt qua viện trợ nước ngoài, chỗ dựa chủ yếu của Viêng Chăn cho đến gần đây.