Philippines ủng hộ hội nghị bất thường Ngoại trưởng ASEAN về Biển Đông

Khi được hỏi về thái độ của Manila trước đề nghị của Jakarta, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines cho biết : « Về nguyên tắc, Philippines ủng hộ mọi sáng kiến khẳng định sự trung lập của ASEAN đối với các hồ sơ an ninh và các quan ngại trong khu vực ».

Theo hãng tin Nhật Bản Kyodo News, trích dẫn một nhà ngoại giao Philippines xin dấu tên, chính Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa, ngày 05/06 vừa qua, đã đề nghị triệu tập « một hội nghị bất thường, cấp Ngoại trưởng, để tập trung thảo luận về tình hình Biển Đông ».

Thời gian và địa điểm tổ chức hội nghị bất thường đang được thảo luận, nhưng sẽ diễn ra trước khi có hội nghị cấp ngoại trưởng ASEAN vào tháng 08, theo như lịch trình của khối này.

Vẫn theo nguồn tin này, « Philippines ủng hộ đề nghị nói trên và cho biết rằng việc ASEAN tổ chức hội nghị bất thường sẽ là một tín hiệu mạnh mẽ gửi Trung Quốc, rằng khối này rất quan ngại về các đòi hỏi ngày càng quyết đoán của Trung Quốc ».

Ngoại trưởng Indonesia Natalegawa đã đưa ra đề xuất nói trên vào lúc các nước ASEAN ngày càng lo ngại về các hành động hung hăng của Trung Quốc tại Biển Đông, nơi đang có tranh chấp chủ quyền giữa nhiều bên.

Theo giới quan sát, Philippines và Việt Nam bắt đầu tăng cường quan hệ để phối hợp làm giảm căng thẳng tại Biển Đông.

Ngày 08/06, quân đội Philippines và Việt Nam đã tổ chức giao lưu, chơi bóng chuyền và bóng đá trong vùng quần đảo Trường Sa, một dạng ngoại giao thể thao mà cả hai bên đều cho là sẽ giúp làm giảm căng thẳng ở Biển Đông.

Ngày 05/06, Ngoại trưởng Philipines Albert del Rosario nói với các nhà báo là Việt Nam đang xem xét các giải pháp đối với các tranh chấp chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông. Các giải pháp này bao gồm cả việc đệ đơn lên tòa án trọng tài Liên Hiệp Quốc, giống như Philippines đã làm.

Về phần mình, cho đến nay, Trung Quốc vẫn bác bỏ việc giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông trong khuôn khổ đa phương và chỉ chấp nhận các đàm phán song phương, giữa Trung Quốc với từng nước có liên quan.

Vừa qua, Bắc Kinh cũng đã bác bỏ đề nghị của tòa án trọng tài Liên Hiệp Quốc yêu cầu Trung Quốc đưa ra các luận cứ phản bác nội dung đơn kiện của Philippines.

Đầu tháng Năm, Trung Quốc đặt giàn khoan HD981 trong vùng biển mà Hà Nội khẳng định thuộc chủ quyền của Việt Nam. Đồng thời, Trung Quốc tố cáo Việt Nam khiêu khích trước và tàu của Việt Nam đâm vào tàu Trung Quốc hơn 1400 lần. Trong khi đó, Hà Nội đã nhiều lần tố cáo tàu Trung Quốc đâm vào tàu Việt Nam, thậm chí đâm chìm tàu cá của Việt Nam và cho công bố băng video quay những cảnh này.