Đọc hai bài báo về giáo dục

Phan Huy Đường

Giáo dục

Nhân đọc một bài báo (Tuổi Trẻ) về Vũ Đình Hòe thuở ông sáng lập nền Giáo dục quốc gia năm 1945

http://tuoitre.vn/Chinh-tri-Xa-hoi/Phong-su-Ky-su/399589/Vi-bo-truong-cua-giao-duc-vi-nhan-sinh.html

Quá hay ! Quá cảm động ! Lại như đọc một khúc văn Tam Quốc Chí… Nhưng không chỉ là văn chương xuông !

Một cách hết sức chủ quan, tôi có cảm tưởng :

1/ Khó khăn thời 1945 là kéo một dân tộc cơ bản mù chữ, nhưng có lý tưởng độc lập và đạo đức đời thường truyền thống, lên một dân tộc biết đọc, biết viết, có kiến thức để trau dồi lý trí, đạo đức và khả năng hành động của mình. Đúng là đội đá vá trời.

2/ Khó khăn ngày nay là lôi một dân tộc hầu hết (?) biết đọc biết viết nhưng chẳng còn bao nhiêu lý tưởng, với một nền tảng tư duy và đạo đức thường ngày đã bị xói mòn trầm trọng, lên một dân tộc lành mạnh bình thường của thời đại này. Cũng là đội đá vá trời.

3/ Có lẽ ngày nay khó khăn hơn ngày xưa. Ngày xưa, chỉ phải xây dựng trên một "mảnh đất hoang", như người Mỹ thuở xưa xây dựng xã hội tư bản ở Mỹ. Ngày nay, trước khi xây dựng phải hốt rác. Một đống rác không lồ, lúc nhúc sâu bọ ! Khác gì truyện thần thoại Hy Lạp : Héraclès dọn cứt trong các chuồng thú của Augias ! Thế mà Héraclès làm được, nội một ngày !

Chẳng cá nhân nào làm được chuyện ấy. Nhưng, cuối cùng, cũng phải và sẽ làm thôi.

2010-09-09

Chấn hưng giáo dục

http://www.diendan.org/viet-nam/nguyen-tien-dung-cot-loi-la-chan-hung-giao-duc/

Bài này lý thú.

Tuy không explicite, điều sau đúng (ý của tác giả, xin coi bài trên, và ý riêng tôi, mấy lời này) :

a/ muốn chấn hưng môn toán, phải chấn hưng ngành giáo dục.

b/ chấn hưng ngành giáo dục, chưa chắc chấn hưng được môn toán.

c/ toán mà không được chấn hưng, chấn hưng ngành giáo dục chẳng thể đi xa được : trẻ con phải bắt đầu học nói, đọc, viết và học đếm thì mới khá được. Nhưng đếm, suy cho cùng, là vấn đề nan giải !

Còn vấn đề nhức nhối này : muốn chấn hưng bất cứ gì, trước hết phải chấn hưng đạo (con đường) làm người. Vì trong sinh-giới chỉ con người mới biết đọc, biết viết và biết đếm thôi ! Trong lĩnh vực này, toán và khoa-học mang lại một giá trị không thể thiếu được : thực thà, không dối trá nhau. Quý lắm. Nhưng đủ chăng ?

2010-09-16