Khi Đảng và Nhà nước
thắt họng triết gia

Phan Huy Đường

http://www.diendan.org/giot-muc-giot-doi/hoa-ra-ong-vuong-111inh-hue-khong-111on-111oc/

Bùi Văn Nam Sơn đã dịch 6 tác phẩm gốc của Kant và Hegel.

Kant : “Phê phán lý tính thuần tuý”, "Phê phán lý tính thực hành", "Phê phán năng lực phán đoán".

Hegel : "Hiện tượng học tinh thần", "Khoa học lôgíc", "Các nguyên lý của triết học pháp quyền".

Chàng không chỉ dịch, còn giới thiệu, chú giải, chú thích. Một trước tác quan trọng không thua gì chuyện dịch : nó giúp độc giả Việt Nam hiểu đúng ý của tác giả và dịch giả ; nó thực sự đưa tư tưởng của Kant và Hegel vào tiếng Việt. Đồng thời nó sáng tạo ra một từ điển triết học nhỏ (lexique) nhất quán để đề cập tới triết Tây Âu bằng tiếng Việt. Không riêng với tư tưởng của Kant và Hegel, mà còn đối với hầu hết các triết gia Tây Âu xuất hiện sau họ : ai cũng phải xuất phát từ di sản của họ để suy luận. Từ nay, ai muốn tìm hiểu hai tư tưởng trên, không nhất thiết phải vừa sành ngoại ngữ vừa thấm nền tảng văn hoá Tây Âu qua tiếng Tây Âu. Từ nay, chẳng thể dựa vào ngoại ngữ để lòe đời Ziao Chỉ trong đề tài này.

Ôi, phải chi tư tưởng của Marx cũng được hưởng ân huệ này ! Hè hè…

Công trình của Bùi Văn Nam Sơn cực quan trọng : tác phẩm của Kant và Hegel là đỉnh cao của 2 phương pháp suy luận đang thống trị hầu hết các lãnh vực tư duy ở Tây Âu, lôgíc hình thức (Kant) và lôgíc biện chứng hình thức¹ (Hegel).

Trong khoa học, một thiên tài như Einstein vẫn bỏ thời giờ suy ngẫm về những ý tưởng của Descartes và Kant². Trong khoa học nhân văn chẳng mấy nhà lý luận, nhà tư tưởng có thể viết tác phẩm của mình mà không nêu hay vận dụng tư tưởng của Kant, Hegel và Freud³. Riêng trong triết học, chẳng có mấy triết gia đáng kể có thể lờ tư tưởng của Kant, Hegel và Freud.

Ngoài hai phương pháp suy luận trên chỉ còn :

a/ Phương pháp suy luận đặc thù của môn toán lý thuyết, thể hiện qua ngôn ngữ toán, phải là toán gia mới hiểu được ; ngay cả toán gia cũng không biết nói thế nào cho người đời bình thường hiểu mình. Kinh thật, nếu kiến thức toán biến thành niềm tin tôn giáo ở đời. Toán gia đích thực thì không muốn, nhiều người đời lại rất thèm. Hè hè…

b/ Phương pháp suy luận duy vật biện chứng của Karl Marx⁴.

Bùi Văn Nam Sơn còn viết nhiều bài đề tựa cho nhiều tác phẩm quan trọng được dịch sang tiếng Việt.

Cách đây khoảng 2 năm, chàng mở màn đăng mỗi tuần một bài giới thiệu tư tưởng của các triết gia lớn của Tây Âu – kinh điển, hiện đại, hậu hiện đại, trong đủ thứ lãnh vực của cuộc sống và tư duy. Ngắn, dễ hiểu và trung thực, sâu sắc… Gần với những suy tư, thắc mắc trong đời sống thường ngày. Một cách độc đáo để đưa triết Tây Âu vào tiếng Việt, đời Việt, xưa nay chưa ai làm nổi.

Hôm nay, không phải ai cũng làm được ! Ngoài kho kiến thức đồ sộ, vững chắc, khắt khe, ngoài khả năng tư duy tổng hợp nhất quán mà vẫn biết quý trọng những ngoại lệ, còn phải có tài… hành văn, ngoại lệ cuối cùng của người cầm bút, hè hè…

Thế mà Đảng và Nhà nước ta ra lệnh dẹp ! Chính sách ngu dân này dễ hiểu. Những kẻ ngu, tham lam, thô bạo và vô đạo, khi nắm quyền, phải ngu dân để giữ quyền lực, vơ vét đút túi. Do đó, họ phải trực tiếp hay gián tiếp, một cách ý thức hay vô thức, đồi truỵ hoá toàn bộ hệ thống giáo dục – gia đình, nhà nước, xã hội. Và thắt họng những người làm văn hoá chân chính. Trong những nạn nhân của chính sách ngu dân đó, có… chính con cái của họ. Nên người trong môi trường quyền lực ngu dân, chúng chỉ có thể nối nghiệp cha mẹ, ăn trên ngồi trước, tiếp tục gian dối, tiếp tục ngu dân.

Trong chuyện này, có một điều "an ủi" : quan lại Ziao Chỉ không dám vừa công khai "uýnh" vừa sách động làng nước như ở thời Nhân văn giai phẩm, phải lén lút đàn áp. Nắm quyền lực mà phải hành động lén lút, nghĩa là gì ? Nghĩa là quyền lực ấy đã mất gốc. Hoặc nó sẽ tàn lụi, hoặc bàn dân Ziao Chỉ phải mất gốc, mất cái gốc đã từng cho phép nó tồn tại mấy nghìn năm bên cạnh Ông Anh khổng lồ Trung Quốc và "hưởng" độc lập gần 10 thế kỷ. Hai khả năng này, đời nay, đều khả thi.

Bạn nào muốn đọc tác phẩm của Bùi Văn Nam Sơn, xin click vào đây :

http://amvc.free.fr/Damvc/GioiThieu/BuiVanNamSon/BVNSTab.htm

*

Chiêm ngưỡng cảnh khủng hoảng chính trị và văn hoá đời nay ở Tây U, thỉnh thoảng tôi bật ý nghĩ tếu này : trong hệ thống giáo dục của ta, cần có chí ít hai môn toán và triết. Toán thì phải thi, chấm điểm đúng theo chuẩn toán. Triết, phải học, không chỉ triết lý Mác-Lênin đúc kết trong lò Staline hay Mao. Không bắt buộc phải thi nhưng ai thi có thể thêm điểm và điểm ấy phải khắt khe.

Dạy toán thế nào, dân ta biết, chẳng kém ai trên đời nay, hoàn toàn có khả năng chấm điểm.

Dạy triết thế nào thì… hè hè.

Với chính sách ngu dân, đồi trụy hoá ngành giáo dục, thắt họng triết gia nghiêm túc và chân chính, biết đến đời nào nước ta mới có đủ thầy triết ra hồn triết cho hơn 80 triệu bàn dân ? Chẳng lẽ cứ phải đời đời kiếp kiếp học ngoại ngữ để "đi tìm đường cứu nước" nơi quê người ?

2012-04-21