Coi phim "Bên trong vỏ kén vàng"

Vũ Văn Luân

Hôm qua tôi đi coi phim "Bên trong vỏ kén vàng" (tiếng Pháp: "L'arbre aux papillons d'or") của đạo diễn Phạm Thiên Ân. Phim đoạt giải Caméra d'Or của Liên hoan phim Cannes vừa qua (giải dành cho các phim dài đầu tay).

Để coi một phim dài 3 giờ đồng hồ với một nội dung về tâm linh, tôi đã phải chuẩn bị để tránh ngủ gật giữa phim: chọn xuất chiếu 15giờ, ăn trưa nhẹ và uống cà phê đặc trước đó, sẵn sàng cho mình một tinh thần kiên nhẫn và cởi mở.

Thế rồi cuốn phim, với từng bước chậm, đã dẫn tôi vào một không gian hình ảnh lấy đủ thời gian cho câu chuyện nội tâm của nhân vật chính là chàng thanh niên tên Thiện. Thiện sống ở Sài Gòn và, khi người chị dâu mất vì tai nạn giao thông, anh quyết định đưa đứa con trai còn bé của chị về làng mình trên cao nguyên và tìm người cha của nó đã mất tích từ lâu. Thiện đã lớn lên trong cộng đồng người Công giáo. Nhưng Thiện vẫn chưa có Niềm Tin, và những nhếch nhác của cuộc sống thành thị không giúp anh đến được với niềm tin này. Chuyến đi về làng của Thiện mang theo 1 mất mát mới xảy ra (người mẹ đứa bé) và 1 thiếu vắng đã lâu (người anh mất tích không ai biết lý do). Nó cũng cho Thiện gặp lại người yêu xưa bây giờ đã đi tu. Với tất cả các điều đó, anh không thể tránh được những trăn trở về ý nghĩa cuộc sống ở một kẻ chưa có một niềm tin làm chỗ dựa.

Diễn tả bằng hình ảnh một nội dung như vậy là một thách thức lớn cho bất cứ đạo diễn phim nào. Và tôi cảm thấy Phạm Thiên Ân chăm sóc thật kỹ từng cảnh phim. Chọn sức mạnh hình ảnh ưu tiên trên đối thoại, chọn nhịp độ phù hợp với tâm trạng nhân vật, chọn những chi tiết làm đậm một tình huống, chọn màu sắc tạo một không khí. Và tôi thấy cái hay nhất ở đây là những góc quay độc đáo và sự bố trí ánh sáng khác lạ. Nó khiến người xem không ngừng chờ đợi những hình ảnh bất ngờ. Hơn nữa, những hình ảnh đẹp ở đây không nhắm mục đích thuần thẩm mỹ hình thức, như có thể thấy hiện nay ở một số đạo diễn trẻ Việt Nam. Những hình ảnh ở đây chỉ nhắm phục vụ câu chuyện của phim, nói cách khác là chúng thực sự tìm một ngôn ngữ điện ảnh cho nội dung muốn trình bày.

Khi phim chấm dứt, khán giả trong rạp đã vỗ tay. Tôi nghĩ cuốn phim xứng đáng với giải thưởng đã đoạt, và tôi mong chờ những tác phẩm tiếp theo của Phạm Thiên Ân.

Vũ Văn Luân