Bịt mắt bắt sâu

Ba Sàm

Con : Con chào bố, chào cả nhà...

Bố : Vui thế, điểm 10 nữa hả ?

Con : Còn gấp nghìn lần điểm 10 ấy chứ ạ...

Bố : Chà ... chà ... được đi báo cáo thành tích chứ gì ?

Con : Không ... mà là ngược lại đấy bố ạ. Tức là giờ người ta phát động «tuyên chiến với bệnh thành tích» này, rồi «nói không với gian dối trong thi cử» nữa. Như vậy là con vừa không phải «cá mè một lứa» với mấy đứa chuyên quay cóp, mà bọn con cũng chả phải báo cáo thành tích học tập, thầy cô cũng đỡ đi thi «giáo viên giỏi» cấp nọ cấp kia, phát mệt.

Bố : Vớ vẩn ! Tất cả chỉ như trò «vạch là tìm sâu». Chả đi đến đâu.

Con : Bố bi quan quá ...

Bố : Chúng mày ngây thơ quá đi thì có. Cái trò gian dối, thành tích này có mới mẻ gì đâu, có phải chưa phát động phát đậy đâu. Rồi thì đâu lại hoàn đấy thôi... Vẫn muốn cãi à ? ... Thế thì bây giờ tao hỏi thế này thôi nhá. Là có bao nhiêu cái trò gian dối trong dạy, trong học ? «Bệnh thành tích» nó gồm những cái gì, có rõ ràng không hay là mờ mờ ảo ảo, đầy dẫy ra đấy ? Có cái luật nào để mà «tuyên chiến" với nó không, hay chỉ hô khẩu hiệu cái mồm ? Rồi tại sao lại sinh ra những trò gian dối này, «thành tích» này ... ? Đủ thứ tệ nạn trong giáo dục ấy chứ.

Con : ... Nhưng chúng con là trẻ con thì làm sao mà biết được ...

Bố : Đấy, rõ là khó chưa ? Làm sao dễ thấy được hết những cái căn nguyên của nó. Chẳng khác gì cái cây, nó có cái cành bị sâu đục thân mục ruỗng ra, thấy lá héo úa, thế là lăn vào nhặt mấy con sâu vớ vẩn trên lá thôi, chả giải quyết được gì.

Con : Bố nói nghe cũng hay đấy. Thế thì phải làm thế nào ạ ?

Bố : Chả làm thế nào cả.

Con : ... À, con nghĩ ra rồi ! Chỉ có cách là ta chặt béng nó ... cả cái cây đi, giồng cây khác là xong ...

Bố : Ừ ... nhưng mà mày chặt cái cành sâu ... của mày thôi chứ. Chứ chặt cả cây thì ... mày chặt cả tao ... tao ở cái cành khác mà ... ?

Con : Vâng ! ... Sâu nó từ đấy sang mà. Từ cành của bố, cành của mẹ, từ nhiều cành lắm ... từ tận gốc lên nữa đấy bố ạ.

Bố : ...