Tại sao phải bắt nhà báo ?

HUY ĐỨC

Có ít nhất hai nhà báo đưa tin những cuộc bắt bớ trong vụ PMU 18, chiều nay cũng đã trở thành “tin”. Nguyễn Văn Hải, Phó văn phòng Tuổi Trẻ tại Hà Nội và Nguyễn Việt Chiến, phóng viên báo Thanh Niên, cả hai cùng bị công an áp giải từ cơ quan về nhà, khám xét, đọc lệnh và giải đi như những trường hợp mà họ đã đưa tin từ 3 năm trước.

Cùng lúc, Thượng tá Đinh Văn Huynh, trưởng phòng 9, C14 cũng đã bị bắt và việc Tướng Quắc, người được báo chí mô tả như một người hùng PMU 18, bị khởi tố là điều rất có thể sẽ xảy ra trong vài ngày tới. Theo sau vụ “minh oan” cho ông Nguyễn Việt Tiến, việc bắt bớ này rất dễ khiến cho dư luận nghĩ rằng, những người chống tham nhũng đang bị tấn công trở lại. Tuy nhiên, sự việc không đơn giản vậy.

Có ít nhất 2 quan chức cao cấp đã trở thành nạn nhân trong vụ PMU 18 đó là Tướng Oánh và ông Nguyễn Việt Tiến. Cả hai ông bỗng chốc tiêu tan sự nghiệp khi mông chỉ cách ghế trung ương vài phân. Rất nhiều thông tin về ông Tiến và Tướng Oánh được đăng tải lúc đó trên báo chí là tin bịa đặt. Và như một quan chức Viện Kiểm sát cho biết, chúng đã trở thành áp lực để “phê giam” ông Tiến và chặn đường ông Oánh tới Trung ương.

Tướng Quắc, “học trò” của Tướng Nguyễn Việt Thành trong việc khai thác báo chí, cũng đã sử dụng các bài báo như những công cụ “làm án” của mình. Và các nhà báo chúng ta thì đã phạm phải những lỗi nghiệp vụ mà, trong bài “Từ Century Tới New Century”, tôi đã từng phân tích. Không chỉ có vụ PMU 18, khi điều kiện cho phép, chúng ta sẽ biết thêm nhiều bí mật trong nhiều vụ án khác, đặc biệt là vụ “Năm Cam”. Ai anh hùng, ai lưu manh, nếu chỉ đọc báo, thì nhiều khi rất dễ dàng nhầm lẫn.

Vụ án bị khởi tố là cần thiết. Những kẻ như Tướng Quắc cũng cần phải được lột cái vỏ bọc người hùng xuống. Nhưng còn các nhà báo : những người vẫn luôn tin [rằng] công an chỉ có một mục tiêu là “chống tham nhũng” ; những người không hề biết động cơ của những kẻ “đánh nhau”; những người không biết đó là những thông tin được bịa đặt vì những dụng ý xấu. Khi làm sứ mệnh đưa tin, có thể họ đã nghĩ, nếu không công khai những thông tin mà các điều tra viên “cung cấp”, “bọn tham nhũng” sẽ không bị trừng trị. Bắt những người như vậy có thực là cần ?

Có rất nhiều nhà báo đã bị triệu tập trong vòng hơn một năm qua. Có nhiều nhà báo vẫn giữ được những bằng chứng cho thấy những thông tin bịa đặt đó được “xì” ra từ đâu. Một số nhà báo, trong đó có Nguyễn Văn Hải, đã không tiết lộ nguồn tin của mình. Đó là đạo đức nghề nghiệp. Cho dù, có thể không đợi tới bây giờ, hẳn Hải đã rất xót xa khi đã bị nguồn tin của mình lợi dụng. Tôi biết Hải và cho dù hôm nay anh ở đâu, tôi vẫn rất yêu mến anh. Những nhà báo như Hải đã phạm sai lầm. Sai lầm của họ, về mặt nghề nghiệp là khó tha thứ. Nhưng, họ không hề phạm tội. Tại sao phải bắt giam họ ?

Huy Đức

12.05. 2008 

NGUỒN : Blog Osin