Kịch
bản văn
học
Diễn xướng Ca Múa Nhạc
Trường Ca Đăm San
(trích Màn Năm,
màn cuối)
Màn Năm:
Đăm San đi hỏi
con gái Thần Mặt Trời
Ánh sáng
nền: Đen, rồi Vàng rực rỡ
Cảnh 1:
Dàn
đồng ca và Nghệ nhân kể Khan
(SK tối đen, chỉ rọi
sáng mờ vào từng nhân vật)
- Nghệ nhân
kể Khan (2 phút): trích đoạn trong Klei
Khan Y Đăm San
tương ứng cảnh này
- Đồng
ca:
Ơi
Mặt Trời rực rỡ
Nguồn
sáng của
buôn làng
Nguồn sống
của lũ làng
Nguồn sức
mạnh của trai làng
Nguồn yêu
thương của gái làng
Mặt Trời
ngủ bảy ngày không thức dậy
Cả đất trời
chìm trong bóng đêm thâu
Trời giận Đăm
San phạm tội chặt cây Thần
Chặt sợi dây
nuê thiêng liêng vạn kiếp
Ơi Mặt
Trời!
Xin hãy mọc
lên cho buôn làng sống lại!
Xin hãy mọc
lên cho buôn làng sống lại!
Xin hãy mọc
lên cho buôn làng sống lại!
Cảnh 2: Dàn
đồng ca, H’Nhí, Đăm San
- Đăm San:
Anh
sẽ đi vào rừng sâu mênh mông
Anh sẽ đi vào
nơi rừng liền rừng
Anh sẽ leo lên
những nơi núi giáp núi
Anh sẽ đi qua
những vùng sông liền sông
Anh sẽ đi mãi
đi mãi
Ngày này qua
ngày khác
Đêm này qua
đêm khác
-
H’Nhí:
Sao
anh còn đi nữa?
Anh còn thiếu
thứ gì?
Bao nhiêu chiêng
quý đều của anh
Bao nhiêu voi
quý đều của anh
Rừng đầy nồi
đồng của anh
Rẫy đầy nồi
đồng cuả anh
Lợn dê anh đầy
sân
Vợ anh đẹp
và yêu thương anh
Tiếng tăm anh
vang đến tận thần linh
Danh tiếng anh
chói sáng như mặt trời không bao giờ tắt.
-
Đăm San:
Anh
phải đi chuộc lỗi với Trời
Cho Mặt Trời
lại chiếu sáng trần gian
Anh đi hỏi con
gái thần Mặt Trời làm vợ
Cho đất đai
sông núi ta mãi mãi tốt tươi
Anh đi đến
đâu tre alê phải cúi đầu
Anh đi đến
đâu núi vỡ suối tan
Anh sẽ đi mười
ngày, ngủ lại mười đêm
Không biết bao
nhiêu tháng, bao nhiêu năm anh mới trở về
- Đồng
ca:
Con
gái thần Mặt Trời
Đẹp hơn mọi
cô gái trên trần gian
Bắp chân nàng
tròn như bắp chuối
Váy nàng lóng
lánh muôn màu.
Khát vọng của
Đăm San vượt ngoài tưởng tượng
Đòi con gái
Thần Mặt Trời về làm vợ
Để buôn làng
giàu mạnh muôn đời.
Cảnh 3: Dàn
đồng ca, Đăm San,
Con gái thần Mặt Trời
-
Đồng ca:
Chàng
ngồi trên lưng ngựa
Khoác áo ba màu rực rỡ
Tay cầm
cây lao cán bịt bạc
Lưng đeo cây gươm cán chạm
vàng
Trông chàng oai nghiêm hùng dũng không bút bào tả
xiết
Chàng đi ngày này qua ngày khác, năm này
qua năm khác
Chàng đi qua rừng đầy cọp dữ
Chàng
đi trên đường đầy chông nhọn
Chàng đi qua sông,
chàng ra biển cả
Chàng tới rừng sáp đen
Sáp sẽ
chảy ra như nước khi mặt trời lên
Chôn vùi bao tù
trưởng khoẻ mạnh trong đất lỏng
-
Đăm San:
Mặc
cho cỏ gianh cắt nát tay
Mặc cho gai mây cắn nát
chân
Ta cứ phi ngựa qua rừng sáp đen
Ta chặt núi
làm đường đi qua bùn lầy
Chẳng có gì ngăn được
ta
Cái chết cũng không ngăn nổi.
Hỡi Nữ thần ánh
sáng
Hãy về làm vợ ta
Để núi rừng ta mãi xanh
tươi
Để buôn làng ta ngày càng giàu mạnh
Để sức
lực ta ngày càng cường tráng
Để tên tuổi ta vang đến
mọi thần linh
Đăm San, người dám nghĩ điều không ai
dám nghĩ
Đăm San, người dám làm điều không thể làm!
Ánh
sáng vàng bừng lên rực rỡ
- Đồng ca:
(hát khi Con gái Thần MT đi ra)
Nàng
hiện
ra toàn thân ánh sáng
Cổ nàng như cổ con công
Tiếng
nàng ngân nga bay tới trước.
Nàng đi như chim diều
bay, như phượng hoàng liệng,
Nàng bước sang trái, ánh
sáng toả sang trái
Nàng bước sang phải, ánh sáng toả
sang phải
Nàng là con gái Thần Mặt Trời oai nghiêm
Nàng
ban phát sự sống cho toàn cõi thế gian
- Con
gái thần MT:
Chàng
muốn gì, hỡi người trần thế?
Sao liều mạng sống
đến nơi không ai đến được?
-
Đăm
San:
Ta đến xin Mặt Trời mọc lên
Cho buôn làng ta sống lại
- CGTMT:
Ta
sẽ xin với Cha ta
Tha tội cho chàng và Mặt Trời sẽ
mọc
Hãy về đi, cho kịp khi rừng sáp chưa tan.
- Đăm
San:
Còn
ước nguyện thứ hai
Xin Nàng chấp nhận
- CGTMT:
Còn
gì đây nữa, hỡi chàng trai liều lĩnh của cõi Trần?
- Đăm
San:
Ta
muốn tắm cùng nàng
Ta muốn nàng xoa mùi nghệ lên
mình
Hỡi Nữ thần ánh sáng
Hãy về làm vợ ta
Để
núi rừng ta mãi xanh tươi
Để buôn làng ta ngày càng
giàu mạnh
Để sức lực ta ngày càng cường tráng
Để
tên tuổi ta vang đến mọi thần linh
- CGTMT:
Đăm
San chàng ơi
Uy danh chàng đã vang lừng đến tận
Trời
Nhưng em không thể theo chàng được
Vì em bước
đến đâu là lửa cháy
Vì em đi đến đâu là biển
cạn, núi khô
Chàng hãy về đi, đừng khao khát điều
không thể có
Chàng hãy tỉnh mộng đi, đừng mong chờ
điều không thể được
-
Đăm
San:
Ta
muốn nàng dệt chăn ta đắp
Dệt khố áo ta mặc, nấu
cơm ta ăn
Ta là Đăm San, người dám nghĩ điều không
ai dám nghĩ
Ta là Đăm San, người dám làm điều không
thể làm
Ta sẽ không về nếu không có nàng đi theo
Ta
sẽ không về nếu ước nguyện ta không thành
- CGTMT:
Nhưng
em không thể theo chàng được
Vì em bước đến đâu
là lửa cháy
Vì em đi đến đâu là biển cạn, núi
khô
Chàng hãy về đi, đừng khao khát điều không thể
có
Chàng hãy tỉnh mộng đi, đừng mong chờ điều
không thể được
- Đăm
San:
Vậy
thì từ biệt nàng, ta về với buôn làng thân thuộc của
ta
- CGTMT:
Ơi Đăm San!
Có
biết lòng ta đã xao xuyến vì chàng?
Hãy ở lại cùng
ta trên cõi Trời cao sang
Cùng nhau cai quản Mặt Trời
rực rỡ!
- Đăm
San:
Không
thể được Nàng ơi!
Ta yêu Nàng, nhưng cũng yêu vợ ta
nàng H’Nhí thủy chung
Yêu buôn làng ta yêu núi yêu
rừng
Hãy theo ta về cõi Trần mà ta yêu quý
Hãy đem
về ánh sáng cho nương rẫy ta cây lúa đầy bông
CGTMT:
Nhưng
em không thể theo chàng được
Vì em bước đến đâu
là lửa cháy
Vì em đi đến đâu là biển cạn, núi
khô
Chàng hãy về đi, đừng khao khát điều không thể
có
Chàng hãy tỉnh mộng đi, đừng mong chờ điều
không thể được
- Đăm
San:
Vậy
thì từ biệt nàng, ta về với buôn làng thân thuộc của
ta
- CGTMT:
Hãy
khoan, Mặt Trời sắp mọc
Hãy đợi một vị thần đưa
chàng về
Hãy khoan, rừng sáp đen sẽ chôn vùi chàng
trên đường về
Đăm
San:
Không!
Ước nguyện đã không thành, dũng sĩ hổ danh
Mộng ưóc
đã không thành, ta xá gì cái chết
(Đăm
San quay về, CGTMT đứng gọi theo)
-
CGTMT:
Ơi
Đăm San bướng bỉnh của ta!
Chàng sẽ không về được
đến nhà!
Ôi sao ta phụ tình yêu của chàng
Ôi sao
ta không là người con gái của buôn làng
Để sánh
duyên cùng người dũng sĩ
Ơi Đăm San! Đăm San!
Cảnh 4: Dàn
đồng ca, Đăm San, CGTMT, H’Nhí
- Dàn đồng
ca:
Rừng
sáp đen! Rừng sáp đen!
Mi đã chôn vùi bao nhiêu anh
hùng
Mi đã chôn vùi bao nhiêu khát vọng
Của loài
người chinh phục vầng dương
Mặt trời lên, sáp đen
mềm dần
Mặt trời chếch, ngựa ngập bùn đến
bụng
Mặt trời đến đỉnh đầu, đất loãng ra như
nước
Ngựa ngập toàn thân, Đăm San lún sâu vào đất.
- Đăm
San: (lún đến cổ, thấy Chim và Bướm bay qua)
Chim
chim ơi
Hãy bay lên báo cho Nàng Con Gái Thần Mặt
Trời
Đến cứu ta nơi rừng sáp đen đang tan chảy
-
CGTMT:
Đăm
San chàng ơi
Em hận vì em là Con gái Thần Mặt
Trời
Không thể xuống Trần cứu anh được
Trời
hỡi Trời, hãy nhìn Đăm San chết mà không ai cứu
được
Chàng Đăm San đẹp như một vị Thần!
-
Đăm San:
Bướm
bướm ơi
Hãy bay ngay về báo cho vợ ta tin dữ
Hãy
bay về gọi vợ ta là nàng H’Nhí đến cứu ta
Nơi
rừng sáp đen tiếp giáp giữa Đất và Trời
- H’Nhí:
Ơi
anh!
Em cách xa anh một trăm đêm, một ngàn ngày
Không
làm sao cứu anh được
Em nguyện đổi hết trâu bò,
chiêng ché, rừng suối buôn làng lấy sự sống của
anh
Nhưng không Thần nào nhận lời em
Em nguyện đổi
sự sống của em lấy sự sống của anh
Nhưng cây Thần
hồn dòng tộc em không chấp nhận
- Đăm
San:
Ôi
khát! khát!
Cổ họng ta lửa mặt trời đốt cháy!
Toàn
thân ta bùn sôi nung cháy!
Hỡi mưa đại ngàn, hãy trút
xuống cho ta!
(Tiếng
mưa trút như thác đổ, sấm chớp đùng đùng)
Đăm San,
CGTMT, H’Nhí (tam ca):
Chàng
ở giữa Mặt Trời và Mặt Đất
Khát vọng gửi lên
Trời, Tình Yêu gắn cùng với Đất
Người dũng sĩ
không thể nào chết được
Trận mưa này sẽ đưa
chàng tái sinh
Như chồi cây mọc trên thân cây bị cháy
Cảnh 5: Đăm
San, H’Nhí, H’Bhí,
Dàn đồng ca, Nghệ nhân kể Khan:
-
H’Nhí:
Ơ
anh!
Nếu anh đang ngủ say thì xin hãy thức dậy!
Nếu
anh đang nằm nghỉ thì xin hãy đứng lên!
Nhưng anh
không còn thở, còn nghe, để biết em đang nói
Nhưng
anh không còn thở, còn nghe, để biết em đang khóc
Giờ
đây em như gà mái không gà trống
Như heo cái không heo
đực
Như con bò con trâu không người nuôi nấng
Anh
ơi!
Giờ đây em như cây đa gãy nửa thân
Như cây
sung bị chặt hết nhánh
Như con voi không có nài voi.
H’Bhí:
Ơ
anh!
Anh muốn tìm hoa brang aring thì nó đã mọc phía
đông nhà
Anh muốn tìm hoa epang thì nó đã mọc phía
đông kho lúa
Nhưng anh lại muốn con gái Thần Mặt
Trời
Để đến nỗi phải chết trong rừng hoang
Không
có ai nắn chân tay
Không có ai vuốt mắt
Ơ anh!
Buôn
làng ta giờ đây không nghe gà trống gáy
Không nghe
tiếng ngựa kêu
Chiêng trống đều im tiếng
Đàn bò
anh mua đã thành bò rừng
Đàn gà đã thành đàn chim
gầm ghì bay vào rừng
Chúng em biết sống làm sao, anh
ơi!
- Đăm
San:
Ơi các em!
Kiếp này, đời này anh phải xa em
Nhưng hãy đợi anh trở lại
Trong một thân hình Đăm San kiếp mới
Anh sẽ nằm trên võng, tóc buông đầy một chiếc chiêng đồng
Đợi hai em đến hỏi làm chồng.
Đăm
San, H’Nhí, H’Bhí (Cầm tay nhau tam ca):
Ta
đợi gặp lại nhau em/anh nhé
Ta lại cưỡi chung một
bành voi về buôn
(Đăm
San): -
Anh lại đi làm nương, bắt cá
(H’Nhí,
H’Bhí): -
Em lại ở nhà dệt khố, áo chờ anh
Buôn làng ta
lại mạnh giàu, danh tiếng vang bốn cõi
Tình yêu ta lại
rực rỡ như bảy sắc cầu vồng.
- Đồng ca:
Tôi
đã kể bạn nghe chuyện chàng Dũng sĩ Đăm San
Con người
của Tự Do, của những Khát vọng lớn
Và chuyện tình
của chàng với nàng H’Nhí
Mối tình bất tử như núi
rừng Tây Nguyên
Dàn
đồng ca vocalise một âm điệu bi hùng làm nền cho Nghệ
nhân kể Khan ra sân khấu, ngồi kể đoạn kết thúc Klei
Khan Y Đăm San.
Cây bông bắn
tung ánh sáng ngũ sắc lên trời.
|