Lắng nghe mùa xuân về

- Dương Thụ — published 02/01/2022 20:35, cập nhật lần cuối 03/01/2022 00:18

LẮNG NGHE MÙA XUÂN VỀ

Dương Thụ

Giờ này, 40 năm trước, trong “ bóng đêm mùa cũ ” tôi viết Lắng nghe mùa xuân về, một giấc mơ đẹp trong thời kỳ kinh khủng : thời hậu chiến, nơi con người nhìn xuống, rồi nhìn ngang nhìn ngửa để tìm kiếm miếng ăn. Sự thiển cận này đã xóa nhòa ranh giới giữa các tầng lớp người trong xã hội. Cô giáo dạy văn cấp 3 đi bán bún riêu ngoài chợ để kiếm thêm, ông luật sư hành thêm nghề xích lô dạo. Còn tôi đang là giáo viên của một trường đại học nghệ thuật vẫn phải kiếm chỗ ngã tư xa trường để hành thêm nghề bơm vá xe đạp, năm sau bỏ dạy đưa ban nhạc về tỉnh, dân chui rào “ coi cọp ”, bầu sô lỗ vốn xù luôn, anh em phải bán đồng hồ đeo tay để trả tiền cho chủ quán ăn ngoài chợ. Vậy làm sao có giấc mơ đẹp trong thời buổi kinh khủng như thế. Lúc ấy tôi cũng không biết vì sao nữa. Giờ thì tôi hiểu khi còn lòng tin vào những gì tốt đẹp trong cõi đời này, trái tim còn ngập tràn yêu thương ta có thể có giấc mơ ấy. Giấc mơ đẹp không chỉ là sự lãng mạn mà còn thật sự là một năng lượng sống. Nhờ nó mà tôi mới có sức mạnh vượt khó để trở thành tôi bây giờ.

Giờ, sau bốn mươi năm chẵn, tôi lại lắng nghe mùa xuân về không phải trong “ bóng đêm mùa cũ ” mà trong “ bóng đêm mùa đại dịch ” tuy không kinh khủng như thời hậu chiến, nhưng có những kinh khủng khác : Tính đến ngày 31/12/2021 có hơn một triệu tám trăm ngàn người bị covid, hơn ba mươi ngàn người tử vong. Tổn thất về sinh mạng trong cuộc chiến này thật to lớn. Nhưng như một qui luật, trước những gian nguy, khốn khó, những gì trong truyền thống tốt đẹp nhất của người Việt lại được đánh thức : sự đùm bọc, chia sẻ, thương ngươi như thể thương thân. Đã có bao nhiêu câu chuyện cảm động của người dân, của nhân viên ngành y khiến ta rơi nước mắt. Và còn điều này nữa : đại dịch cũng khiến cuộc sống trở nên rõ ràng hơn. Có bồ tát và cũng có ác quỉ hiện hình. Ai tốt, ai xấu, ai giả danh để trục lợi, đại dịch đã phơi bầy một phần. Sự “ rõ ràng hơn ” phải chăng là mầm mống của cái minh bạch nó bắt đầu có mặt trong đời sống, điều còn thiếu nhất hiện nay để đất nước có thể tiến lên phía trước.

Ngồi ở nhà mình tại Vũng Tàu, trong ngày cuối cùng của năm cũ, tôi lắng nghe mùa xuân về trong suy nghĩ chứ không phải trong cảm xúc âm nhạc. Có lẽ mùa xuân sẽ là có thật chứ không chỉ là giấc mơ trong bài hát xưa. Tôi đã nhìn thấy những “ nụ hoa mùa xuân ” và “ mầm non đầu tiên ” đang hé nở của một nước Việt-Nam - Mới trong nhiều lĩnh vực. Là giám đốc âm nhạc và trực tiếp biên tập các chương trình hòa nhạc ở tầm quốc gia, tôi được nghe những Symphonie, Concerto, Rhapsody, tứ tấu, tam tấu, độc tấu viết cho nhạc cụ cổ điển của các nhà soạn nhạc trẻ thuộc thế hệ 7X, 8X, 9X : Trần Mạnh Hùng, Nguyễn Mạnh Duy Linh, Việt Anh, Đỗ Kiên Cường, Trần Lưu Hoàng, Tống Đức Cường, Phó Đức Hoàng, v.v. Thế hệ trẻ này được đào tạo chuyên sâu ở trong nước và ở các quốc gia âm nhạc hàng đầu chắc là giỏi hơn bọn tôi và phần lớn các bậc đàn anh của tôi, những người đã đặt nền móng cho nền Âm nhạc Việt Nam hiện đại bằng ca khúc. Giỏi nhưng có lẽ chưa thật hay như những thế hệ đi trước (thế hệ hay nhưng chưa thật giỏi). Muốn vừa thật giỏi lại vừa thật hay như danh cầm Đặng Thái Sơn thật không dễ gì. Không chỉ giỏi về kỹ thuật do khổ luyện và có ngón tay ma thuật cùng sự trực cảm trời cho, Đặng Thái Sơn còn phải có những trải nghiệm nội tâm với đủ hỷ nộ ái ố do thời đại mang đến cho mình mà vẫn nguyên vẹn sự ngây thơ trong sáng. Đấy là cái thiếu của thế hệ trẻ. Lớp trẻ bây giờ rất thông minh nhưng cái lo thoát nghèo khiến họ nghĩ nhiều đến hiệu quả. Muốn giầu có thì phải làm việc có hiệu quả, muốn hiệu quả thì phải giỏi : giỏi tổ chức, giỏi giao tiếp, giỏi kết nối, giỏi quảng bá. Ngây thơ và cảm xúc nội tâm chính là sự cản trở.

Vậy tôi lại phải lắng nghe mùa xuân về bằng một mong ước âm thầm : Sẽ có một mùa xuân thật đẹp là mùa xuân của một nước Việt-Nam-Mới với những con người vừa thật giỏi vừa thật hay, một Việt-Nam-Mới thịnh vượng hơn, tự do hơn, dân chủ hơn, nhân ái và văn minh hơn. Mùa xuân ấy sẽ đến.

Vũng Tàu 31/12/2021