Giới thiệu sách "Kafka - Vì một nền văn học thiểu số" tại TPHCM

Sáng thứ bảy 15/06/2013 lúc 9g00
tại SALON VĂN HÓA CÀ PHÊ THỨ BẢY
Lầu 1, Trung Nguyên Coffee
19B Phạm Ngọc Thạch, Quận 3, TPHCM

Franz Kafka - thuộc tứ trụ của nền văn xuôi thế kỷ trước - và tác phẩm của ông trở thành đối tượng của một nghiên cứu sâu được tiến hành bởi Félix Guattari và Gilles Deleuze - một trong những trụ cột của triết học hậu hiện đại thế kỷ XX - trong một công trình vừa mới được dịch sang tiếng Việt, do NXB Tri Thức ấn hành, cuốn « Kafka-vì một nền văn học thiểu số ».

Deleuze và Guattari đã mang lại một cách nhìn có thể nói là khác lạ về nhà văn Đức vốn đã quen thuộc và rất được độc giả Việt Nam yêu mến từ nhiều thập kỷ nay. Ai trong chúng ta có thể hình dung Kafka là một con ma cà rồng chuyên đi hút máu? Ai có thể hình dung rằng cỗ máy văn học của Kafka gắn chặt với cái «chính trị-trực tiếp », rằng kỹ thuật của Kafka chẳng qua cũng chỉ là vấn đề xã hội mà thôi ?

Chúng ta có thể ghi nhận bước đầu với nhận xét này của Deleuze và Guattari về Kafka: Sức mạnh của Kafka. Chính trị của Kafka. Những lá thư tình đã là một thứ chính trị, ở đó Kafka tự thấy mình như một ma cà rồng. Các truyện ngắn và các câu chuyện phác nên những sự-trở-thành-động-vật, chúng cũng là những đường lẩn trốn có tính chất hoạt năng. Các tiểu thuyết là vô hạn, hơn là chưa hoàn tất, chúng tiến hành một quá trình tháo tung những cỗ máy lớn của xã hội trong hiện tại và tương lai. Chính vào lúc mà ông trưng chúng ra và sử dụng chúng như một cái bình phong, Kafka hầu như không tin vào luật pháp, vào cảm giác tội lỗi, nỗi sợ hãi, tính nội tâm. Ông cũng ít tin các biểu tượng, các ẩn dụ hay các hoán dụ. Ông chỉ tin vào những kết cấu và những kết chuỗi được vạch ra bởi mọi hình thái của ham muốn. Những đường lẩn trốn của ông không bao giờ là một nơi ẩn náu, một lối thoát ra khỏi thế giới. Trái lại đó là một phương tiện để dò tìm những gì đang được chuẩn bị, và để báo trước những « thế lực hắc ám » của tương lai gần. Kafka thích tự xác định mình về phương diện ngôn ngữ, về phương diện chính trị và về phương diện cộng đồng, bằng các khái niệm thuộc về một nền văn học được gọi là « thiểu số ». Nhưng văn học thiểu số là bộ phận của mọi cuộc cách mạng trong những nền văn học lớn.

Cà phê văn học tuần này sẽ tạo một không gian để Bùi Văn Nam Sơn và Nguyễn Thị Từ Huy có điều kiện giới thiệu cho chúng ta các nghiên cứu của Deleuze và Guattari về văn chương của Kafka.