Nhân quyền

Bác sĩ Nguyễn Đan Quế
bị kết án 20 năm tù

Có phải vì bực mình trước những áp lực quốc tế về vấn đề nhân quyền, nhất là vì bị ngoại trưởng Pháp công khai nêu lên vấn đề này ở Hà Nội, nhà cầm quyền Việt Nam đã trả đũa lại với bản án 20 năm tù giáng lên bác sĩ Nguyễn Đan Quế trong phiên toà ngày 29.11.1991?

Ông Quế bị buộc tội đã dịch ra tiếng Anh và gửi ra nước ngoài nhiều tài liệu “bôi xấu chính phủ”. Một người đồng sự với ông bị kết án 10 năm tù. Bác sĩ Nguyễn Đan Quế sinh năm 1942, tốt nghiệp y khoa bác sĩ ở Sài Gòn năm 1966, du học tại Âu châu (Bỉ, Pháp, Anh) trong các năm 1968-1974. Trở về nước giảng dạy tại đại học y khoa Sài Gòn năm 1974, ông ở lại Việt Nam sau năm 1975, tới năm 1978 đã bị bắt một lần, bị giam giữ 10 năm liền vì những “hoạt động lật đổ”. Ra tù năm 1988, ông bị bắt lại ngày 14.6.1990 vì đã phổ biến một văn kiện kêu gọi từ bỏ chủ nghĩa xã hội, thiết lập một xã hội tiến bộ trong đó quyền tự do của con người được tôn trọng.

Việc kết án nặng nề một trí thức đấu tranh ôn hoà đòi thay đổi chế độ hoàn toàn mâu thuẫn với những cố gắng mới đây của chính quyền Việt Nam trong việc tìm kiếm một chính sách nội trị cởi mở, khả dĩ làm cho thế giới chấp nhận được hơn. Sau các nhà văn Dương Thu Hương, Doãn Quốc Sĩ, Nguyễn Chí Thiện (xem Diễn Đàn số 3), linh mục Lê Thanh Quế (bị bắt năm 1983), Võ Đại Tôn, người cầm đầu một toán biệt kích tìm cách về Việt Nam hoạt động vũ trang (năm 1981), cũng đã được trả tự do. Ngoài ra, cũng từ giữa tháng 11, Hà Nội đã bắt đầu trả tự do cho những sĩ quan và viên chức chế độ cũ cuối cùng còn bị giam giữ ở các trại “cải tạo”, và cho phép Hồng thập tự quốc tế đi thăm các trại này (tin Reuter, 3 và 10.12.91)

Trong những điều kiện đó, bản án cực kỳ vô lý đối với bác sĩ Nguyễn Đan Quế càng không có gì bào chữa được. Một lần nữa, nó chứng minh rằng chế độ độc tôn của một đảng chỉ dẫn tới những đối xử hoàn toàn tùy tiện của nhà cầm quyền đối với công dân, bất chấp công lý, chà đạp lên những quyền tự do dân chủ bình thường nhất.

Diễn Đàn