Suy nghĩ gần xa

Quyền được yên nghỉ (II) ¹

 
Ng. V.
 

Theo một nguồn tin ², thi hài ông Lê-nin có thể được đưa đi triển lãm ở một số nơi như Berlin, London, New York, Tokyo, Paris. Vì có lợi. (Ý hẳn là vì người đi xem phải mua vé vào cửa...). Người ta cũng bàn cả đến khả năng đem bán đấu giá.

Do một sự tình cờ trùng hợp, cách đây mươi ngày, một anh bạn vốn có óc kinh doanh, nhân dịp bàn về tình hình kinh tế khó khăn ở Nga, có nêu câu hỏi: sao họ không bán vé vào xem lăng Lê-nin? Vì hai điều lợi: vừa tăng ngân quĩ vừa bảo đảm được là người vào xem bỏ tiền mua vé trong khi đang túng, ắt hẳn là thực lòng ngưỡng mộ. Có điều là óc kinh doanh của anh ta còn ở hạng thấp: thu tiền bản xứ, sao bằng thu ngoại tệ mạnh?

Chao ôi! Thế mới biết khi người ta đã chỉ chạy theo tiền, thì chả còn giá trị nào ngoài giá trị “đầu tiên” ³. Giá khi trước, họ biết tôn trọng “quyền được yên nghỉ” của thể xác người đã chết – dù sao một thời đã làm nên lịch sử – thì đâu có cái chuyện phơi xác ngày nay?

¹ Quyền đuợc yên nghỉ (I), Đoàn Kết (bộ cũ), số 420, tháng 1.1990.

² Claude Sarraute, Lénine en tournée, Le Monde 23.1.92.

³ En verlan, SVP (nói lái: tiền đâu, chú thích của Diễn Đàn)