Âm mưu hợp thức hoá đường lưỡi bò tiếp tục bị lật tẩy
Một âm mưu bị lật tẩy (2)
H.V.
Cập nhật ngày 29.1.2013
Thái độ phê phán của tạp chí Nature đối với âm mưu lạm dụng khoa học nhằm hợp lí hóa bản đồ đường lưỡi bò của nhà cầm quyền Trung Quốc, như chúng tôi đã đưa tin dưới đây hơn một năm trước, là một thắng lợi quan trọng của nhóm nhà khoa học Việt Nam tham gia tố cáo âm mưu đen tối này. Với uy tín của tạp chí này, chọn lựa của Nature được dẫn trong thư gửi các tạp chí hay cơ quan nghiên cứu bị các nhà khoa học Trung Quốc qua mặt, gài bản đồ có đường lưỡi bò vào bài của họ, đã mang lại thêm những thành quả mới. Trong tuần qua, có hai sự kiện trong chiều hướng này.
Ngày 25.1, chỉ 4 ngày sau khi thư phản đối được gửi tới tạp chí J. Asian Earth Science (Tạp chí châu Á về Khoa học Trái đất), GS Phạm Quang Tuấn - người đại diện của nhóm nhà khoa học Việt Nam - nhận được trả lời của GS Bor-ming Jahn, đại học quốc gia Đài Loan, tổng biên tập tạp chí cho biết tuy bản thân không coi đây là chuyện lớn nhưng ông " hoàn toàn đồng ý với TS Tuan Pham là việc xuất bản những bản đồ không thích đáng lẽ ra không được xảy ra. Tôi sẽ thông báo cho các tác giả để họ cung cấp các bản đồ mới trong đó không có những mảnh ghép gây ra tranh cãi. Hoặc là tôi sẽ yêu cầu các tác giả cho phép nhà in của tạp chỉ gỡ bỏ các mảnh ghép ấy".
(I fully agree with Dr. Tuan Pham that publication of improper map(s) should not happen. I will inform the authors to supply new maps with no controversial insets. Or, I will ask the authors' permission for our printer to remove the insets.)
Ngày 24.1, thư trả lời của bà Paulette Sandene, phụ trách vùng Đông Nam Á trong cơ quan phụ trách theo dõi mùa màng và sản xuất nông phẩm trên thế giới (PECAD-FAS, viết tắt của Production Estimates and Crop Assessment Division - Foreign Agricultural Service) thuộc bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (US Department of Agriculture) còn ngắn gọn và quyết liệt hơn, chỉ hai câu (không kể lời chào trên đầu và cuối thư): " Chúng tôi đã giải quyết vấn đề ông nêu ra trong thư kèm. Các bản đồ có đường 9 vạch gây tranh cãi đã được thay thế trên máy chủ của chúng tôi, và chúng sẽ không còn có thể được tiếp cận thông qua internet".
(We have taken action to address the problems you described in the message below. The maps with the controversial 9-dash borders have been replaced on our servers, and they should no longer be accessible through the internet.)
Giữa những tin tức vẫn dồn dập về các hoạt động bành trướng của Trung Quốc và các phản ứng phẳng lặng của nhà cầm quyền Việt Nam, sự lật tẩy cái âm mưu đen tối nhằm hỗ trợ chính sách bành trướng đó qua việc lừa dối giới khoa học quốc tế chẳng phải là đáng được "quảng bá rộng rãi hơn" hay sao? Người viết những dòng này xin cảm ơn nhận xét đó của một bạn trên FB đã thúc đẩy cập nhật hoá bản tin dưới đây.
H.V.
Gần đây, song song với những hành động gây hấn trên Biển Đông, Trung Quốc có một động thái hết sức quỷ quyệt : ra lệnh cho các nhà khoa học phải đưa vào bài viết của mình trên các tạp chí quốc tế một bản đồ Trung Quốc với hầu như toàn bộ Biển "Nam Trung Hoa" (đây là tên quốc tế "South China Sea" hoàn toàn không có ý nghĩa gì về chủ quyền, ta gọi là Biển Đông) nằm gọn trong một đường "lưỡi bò" (hay đường "chữ U") được coi là thuộc chủ quyền của nước này. Tất nhiên, điều này được thực hiện trong chừng mực bài viết nói tới Trung Quốc, nhưng cũng nhiều khi tấm bản đồ hoàn toàn ra ngoài đề, hoàn toàn không có chỗ trong bài viết, hay nói cách khác là "phi khoa học", ví dụ như trong bài Lịch sử dân số Trung Quốc và những thách thức trong tương lai (China’s Demographic History and Future Challenges) trên tạp chí Science số ra ngày 9.7.2011.
Mục tiêu của động thái này dĩ nhiên được che giấu kỹ, song lại quá hiển nhiên đối với bất kỳ ai theo dõi cuộc tranh chấp chủ quyền biển, đảo giữa Việt Nam và một số nước ASEAN với Trung Quốc : đó là chiêu thức "Tăng Sâm giết người" mà nhà báo Đỗ Hùng đã nhắc lại trong một bài viết tổng quan về âm mưu này trên báo Thanh Niên ngày 20.9.2011 ("Đường lưỡi bò" núp bóng khoa học). Người khác nhắc lại chiến thuật tuyên truyền của Joseph Goebbels, thời Đức quốc xã : lời nói dối nhắc mãi cũng thành sự thật.
Ngay từ đầu hè, sau bài nói trên của Science, nhiều nhà khoa học Việt Nam ở trong và ngoài nước (tiến sĩ Nguyễn Hùng, các giáo sư Nguyễn Văn Tuấn, Phạm Quang Tuấn ở Úc, TS Lê Văn Út ở Phần Lan, TS Dương Danh Huy ở Anh v.v.) đã viết thư gửi các tạp chí liên quan, nêu rõ âm mưu này và sự sai trái của "đường lưỡi bò", và yêu cầu các tạp chí tỏ thái độ thích đáng. Song song, một lá thư trình bày sự kiện và đề nghị các tạp chí cảnh giác trước âm mưu nham hiểm của Trung Quốc, đã được gửi tới hơn 100 tờ tạp chí, với chữ ký của các nhà khoa học Việt Nam trên khắp thế giới. Bức thư và danh sách chữ ký được đăng trên blog của giáo sư Nguyễn Đăng Hưng, tại đây.
Thắng lợi nhỏ đầu tiên là phản hồi của tờ Science trên số báo ra ngày 30.9, với một bài viết của chủ bút (Editor's Note) nêu rõ việc đăng bài viết có bản đồ kèm đường lưỡi bò không có nghĩa là tạp chí thừa nhận nó như một đường ranh giới, đồng thời khẳng định tạp chí sẽ xem xét lại quy trình nhận đăng bài có bản đồ để trong tương lai Science không tỏ ra ủng hộ hay có quan điểm trong các vụ tranh chấp chủ quyền lãnh thổ/tài phán”. Xem bài viết của báo Tuổi Trẻ về việc này tại đây.
Tuy nhiên, thái độ dứt khoát hơn nhiều của tờ Nature, tạp chí khoa học số 1 trên thế giới, mới là đòn quyết định lật tẩy âm mưu lạm dụng khoa học để hợp lí hóa bản đồ đường lưỡi bò của nhà cầm quyền Trung Quốc. Nature số ra ngày 20.10.2011 đã đăng hai bài về việc này.
Bài thứ nhất, một xã luận (Editorial) nhan đề "Uncharted Territory" nêu rõ "Các bản đồ chính trị có mục đích mưu cầu lãnh thổ không có vị trí trong các bài báo khoa học" và lên án "Một xu hướng đáng ngại đang xuất hiện, đó là các nhà khoa học Trung Quốc lồng bản đồ đường lưỡi bò vào những bài báo khoa học của họ, với hàm ý nói rằng vùng biển bao bọc bởi 9 đường đứt đoạn là lãnh hải của Trung Quốc", "Việc lồng bản đồ đường lưỡi bò vào bài báo không phải là một phát biểu khoa học — đó là một phát biểu chính trị, và hình như các nhà khoa học Trung Quốc làm việc này theo chỉ thị của Chính phủ Trung Quốc. Đó là một yêu sách về chủ quyền lãnh thổ, và yêu sách này xuất hiện không đúng chỗ."
Bài thứ hai, "Angry words over East Asia Seas" của David Cyranoski, biên tập viên phụ trách vùng châu Á-Thái Bình Dương của Nature, mở đầu với câu "Của tôi, tất cả là của tôi: sự hấp tấp trong việc đi tìm nguồn khoáng sản và dầu là động cơ dẫn dắt lòng tham vọng biển của Trung Quốc", trình bày rõ tham vọng của Trung Quốc ở Biển Đông và phản ứng của các nước ven biển khác là lý do khiến "cuộc chiến lan tràn sang những trang giấy của các tập san khoa học", do việc chính phủ Trung Quốc buộc các nhà khoa học Trung Quốc phải lồng bản đồ đó vào bài báo của họ. Điều này được David Cyranoski minh chứng bằng cách viện dẫn hai thư trả lời của hai nhà khoa học Trung Quốc, tác giả các bài báo đăng trên Science và Nature, khi được các báo này hỏi tại sao đưa đường lưỡi bò vào bảo đồ của họ.
Bạn đọc có thể xem bản dịch ra tiếng Việt của hai bài báo nói trên của Nature trên blog của GS Nguyễn Văn Tuấn, tại đây.
H.V.
Các thao tác trên Tài liệu
