Bóng Tối Trong Buổi Ngọ Thiên!

Nguyễn Thanh Giản

Nước Mỹ khởi đi từ năm 2025, ta chứng kiến một thế giới đảo lộn trật tự về luân lý, chính trị và xã hội: đúng thành sai, trắng ra đen, trái thành phải vv…tất cả cũng vì một cá nhân thác loạn thần kinh, thao túng quyền lực và đám tài phiệt hậu thuẫn.

Đó là hậu quả của cuộc bầu cử chính mùa năm 2024 - một cơn khủng hoảng vô tiền khoáng hậu ở Mỹ và thế giới.

Mặc dù ta đang sống ở thời đại mà tin tức toàn cầu trên đầu ngón tay, nhưng phải chăng có hiện tượng phổ thông rằng nhiều người “tai không nghe, mắt không thấy, đọc không thông?”

Nhân nói về hiện tượng này, một số người Việt Nam ở Mỹ, nhất là thế hệ niên lão lầm tưởng về hai sự kiện: (1) Theo Cộng hòa là “quý phái”, (2) Đảng Cộng hòa luôn hỗ trợ và bảo vệ VNCH.

Đây là hai quan điểm sai lầm cố hữu. Quả đúng là đảng CH liên kết với đám tỉ phú, tài phiệt nhưng đối với hầu hết người Việt ở xứ này, phần lớn là dân lao động, dù là công việc trí thức hay lao động, thì theo CH không có gì “quý phái” cả, chỉ có lố bịch (“snobbish”), ăn mày trưởng giả. Chưa kể rằng đảng này thời hậu Lincoln, khét tiếng kỳ thị, bài ngoại - “Đề án 2025” của nhóm “think tank” bảo thủ Heritage Foundation là dẫn chứng cụ thể nhất. Mọi chương trình hay dịch vụ xã hội cũng như An sinh Xã hội (Medicare, Medicaid, Welfare, phúc lợi thất nghiệp) đều do đảng Dân chủ sáng lập: Social security do TT Franklin Roosevelt năm 1935; Medicare, Medicaid do TT Lyndon Johnson năm 1965 vv..

Không một mảy may bằng chứng, cương lĩnh, luật lệ, đạo luật hay sắc lệnh hành pháp nào của đảng CH khả thể trợ giúp an sinh xã hội của quần chúng chung chung; nói chi tới đám da màu thiểu số. Việc cắt giảm thuế khóa thực chất là đền ơn cho tài phiệt đã giúp họ tiếm đoạt và duy trì quyền lực. Đối với dân lao động, thì việc cắt giảm thuế giống như đầm Tây quăng tiền xu cho đám trẻ nghèo bản địa - sự kiện này được gọi là hiện tượng "trickle-down economy".

Thật khó có thể tưởng tượng ra được lý do tại sao một nhóm dân thiểu số thực sự tin CH ân cần, quan tâm tới cuộc sống của họ. Phải chăng vì kém thông tin, kém lý tính hay ngây ngô?

Lịch sử đảng CH thời hậu McCarthyism luôn “dung hòa” hay thỏa hiệp (“compromise”) với kẻ thù chung. TT Nixon bỏ rơi, bán đứng VNCH; coi thường chế độ TT Thiệu; thương lượng trực tiếp với Bắc Việt ký hiệp định Paris để “rửa mặt” rút quân đội Mỹ ra khỏi VN như đã hứa hẹn trong mùa tranh cử. Mỹ bỏ rơi chính quyền hợp pháp do Mỹ thiết lập ở Afghanistan sau khi thương lượng trực tiếp với đám khủng bố Taliban; trường hợp gần như đơn phương bán đứng Ukraine bây giờ cũng vậy.

Thế hệ trẻ sau này, sinh trưởng, lớn lên và được thụ huấn giáo dục ở xứ này thông hiểu và thực tiễn hơn thế hệ giao mùa, chuyển tiếp của ông bà, cha mẹ mình. Chẳng hạn trường hợp Dereck Trần, Dân chủ, thắng cử chức dân biểu gần đây ở quận Cam, bang California.

Đảng CH trong năm thập niên qua là bọn tán tận lương tâm, “chúi mặt” trước mọi bất công; kỳ thị và thao túng quyền lực; phong trào tẩy chay, loại bỏ chương trình giúp thiểu số thăng tiến DEI trong xã hội đa số da trắng gần đây. Chế độ Trăm bỏ mọi biện pháp (“regulations”) nhằm bảo vệ trật tự an sinh xã hội, giới tiêu thụ; phe phái loại bỏ hay sa thải nhiều công nhân viên, tư pháp viên nghề nghiệp liên bang qua một số các sắc lệnh hành pháp - một hình thức độc tài hợp pháp trong hiến pháp Mỹ, nếu bị lạm dụng.

Trừ phi ta “trùm mền” hay như con lạc đà “vùi đầu trong cát” không nhận ra sự kiện này.

Có cả một rừng chứng từ, phát ngôn rằng Trăm không hoan nghênh đám nhập cư da màu kể cả Á châu, ngoại trừ đám người Việt ngu ngơ cầm cờ vàng ba sọc đỏ tham dự nổi loạn Jan 6 ở Hoa Thịnh Đốn nhằm tiếm đoạt chức quyền TT cho kẻ đã thất cử trên mặt pháp lý. Phải chăng những người Việt này lầm tưởng là tranh đấu cho dân chủ nhưng chất là phản dân chủ?

Nhiều người trong số này kể cả các cử tri da màu đã đóng góp cho kết quả bầu cử vừa qua sẽ bị tước đoạt phúc lợi xã hội; mất công ăn việc làm, sa thải xuống chức - nạn nhân của chính sách bài trừ DEI. Có hối hận cũng không kịp.

Trở lại chuyện thời cuộc hiện nay.

Một tên đạo chích lật lọng, tháu cáy và lộng ngôn; không tư cách, không sĩ diện, không danh dự; bất tài bất chính, kỳ thị và bài ngoại, phản Kitô, phản dân chủ nhưng nhiều kẻ vẫn tin hay “FAFO” - một thứ ngôn từ cuồng nộ của nhiều người bất bình, thất vọng với thời cuộc.

Hiền triết Socrates đã mục kích bi kịch bọn tướng lãnh đầu bò mà quần chúng chọn làm lãnh tụ; cảnh giác hậu thế mặt trái và sự nguy hại của thể chế dân chủ ngay từ thế kỷ thứ 5 trước công nguyên - một khai phóng mới đầu tiên của thể chế dân chủ Athens, Hy lạp.

Lịch sử tái diễn.

Đầu thế kỷ 20, nước Đức là nước có trình độ văn hóa cao nhất Âu châu, chọn Hitler; thế kỷ 21, Mỹ chọn tên trùm độc tài kiểu Hitler đầu thai thế kỷ 21, đập phá tất cả mọi định chế dân chủ và mọi giá trị nhân bản; đảo lộn trật tự thế giới. Hay phải chăng nước Mỹ muốn loại bỏ chế độ dân chủ, muốn "thử nghiệm" phong kiến quý tộc trị theo kiểu Elon thời đại?

Thực tế của cuộc bầu cử vừa qua năm 2024 là tột đỉnh tranh đấu, xung đột giữa hai thái cực, hai phong trào (1) phe cực hữu bảo thủ và (2) phe dân chủ tiến bộ.

Nước Mỹ trong mọi cuộc bầu cử chính mùa, tỉ số cử tri da trắng giữa hai phe phái chính trị trên là hơn kém ̀̀50/50 như thường lệ; cử tri da màu dù là thiểu số nhưng gần như là nhân tố quyết định cuộc bầu cử.

Triết lý và chủ trương chính trị đối lập được biểu hiện hàm ẩn trong phương châm, mật ngữ của hai phe tranh giành quyền lực vừa qua : “Hãy Phục Hưng Thời Vàng Son Của Nước Mỹ” (MAGA) đối lập “Chúng Ta Không Quay Trở Lại” (We Are Not Going Back).

Đây là cuộc tranh đấu âm ỉ kéo dài từ nhiều thập niên qua giữa hai phe phái này. Từ lâu, nhóm cực hữu không còn niềm tin vào triết lý hay chính sách cổ điển rằng Mỹ là nước Hợp Chủng quốc với tạp chủng đa văn hóa nhưng cho cùng biến hóa thành một khối thuần nhất mà người Mỹ gọi là “a melting pot”. Lý do Mỹ có quá nhiều thiểu số da màu. Nếu chỉ là các dân của chủng tộc Caucasian da trắng từ các nước Âu châu thì chuyện này khả thể - Một khối đồng nhất như đó không phải là thực tại.

Thực chất của phong trào bảo thủ kỳ thị này chẳng gì khác hơn là sự tiếp nối của thời Nazism của Hitler cổ vũ dòng tộc Aryan. Trăm trước khi thắng cử đã từng công khai, cổ vũ dân nhập cư từ các nước Tây Âu, nhất là Na- Uy và Đan mạch là những nước gần như thuần chủng da trắng và cùng niềm tin tôn giáo - Kitô giáo. Còn lại các dân da màu khác tại Mỹ chỉ là “rác rưởi”, thậm chí “súc vật” làm vẩn đục dòng máu tinh khiết của chủng tộc trắng. Ngay cả triết lý “salad bowl” - một chủ trương rằng xã hội Mỹ là tạp chủng đa văn hóa, mọi người đồng hành xây dựng xã hội và quốc gia Mỹ nhưng vẫn dung hợp được mọi nền văn hóa đặc thù hay bản sắc của chủng tộc mình. Triết lý này đối với nhóm cực hữu cũng không thể chấp nhận được. Nhiều thập niên qua, trong nhãn quan của họ, nước Mỹ gần như mất “lý lịch” hay bản sắc quốc gia đặc trưng hóa bởi chủng tộc và văn hóa da trắng thống trị đất nước và xã hội Mỹ.

Hơn ai hết, nhóm cực hữu này ý thức rất rõ về sự đánh mất bản sắc văn hóa dân tộc hay quốc gia thuộc địa, một hệ quả của chính phong trào của chủ nghĩa thực dân Tây phương khởi xướng trong lịch sử năm 500 qua. Thời thực dân là thời Tây phương với vũ lực tân tiến, đồng hành “tay cầm súng, tay cầm thánh kinh”, “be my brother or I kill you” - vừa truyền đạo vừa xâm lược, vừa khai hóa vừa khai thác bóc lột các dân tộc bản xứ. Nhiều dân tộc bản địa đã hoàn toàn bị cướp mất bản sắc văn hóa, kể cả ngôn ngữ riêng của họ.

Đó là nỗi khủng hoảng mà nhóm cực hữu lo sợ đã và đang xảy ra cho nước Mỹ. Trăm là một “Demagogue” xuất hiện đúng lúc để cứu họ phục hồi thời “vàng son” mà ở đó người da trắng chiếm thế thượng phong. Đó là thời “vàng son” mà nhóm này muốn phục hưng. Người ta nhận diện xu hướng này qua nhãn hiệu “Christian Nationalism” - phong trào bao gồm dân trắng kỳ thị, nhóm Evangelicals và Công giáo - khuynh hữu bảo thủ.

Ngược lại, phe Dân chủ tiến bộ chấp nhận thực tại của xã hội Mỹ hiện tại, muốn hướng tới tương lai, chấp nhận một xã hội đa chủng, đa văn hóa không chỉ nước Hợp Chủng quốc mà toàn cầu. Họ không đồng thuận với nhóm cực đoan kỳ thị, bài ngoại trên; không muốn “về nguồn” hay quá khứ lịch sử như thế.

Cuộc thắng cử của Trăm vừa qua là kết quả của ba nhân tố hay cử tri chính (1) dân trắng kỳ thị (2) tài phiệt trục lợi (3) đám thiểu số ngu ngơ ảo tưởng, lầm tưởng hay kém thông tin hay lý tính.

Hệ quả của cuộc bầu cử này vô cùng khốc liệt, thực sự đe dọa sự tồn hữu của nước Mỹ đến tận gốc rễ!

Còn gì sai quấy hơn hình ảnh một tên phạm pháp tay rờ kinh thánh, tay dương cao tuyên thệ bảo vệ hiến pháp và nguyên tắc pháp trị (“the rule of law”)!

Hành xử của Trăm trong tư cách một lãnh tụ quốc gia gần như rập khuôn “à la Louis XIV”: “Nhà nước là tôi.” Gần đây, ông không e thẹn công khai công bố “Người ra tay cứu nước thì không phạm pháp” ("He who saves his country, violates no law") - nhiều người cho rằng đó là câu phát biểu của Napoléon. Bỏ qua chuyện thực hư sự thật câu nói của Napoléon nhưng đó là chủ định của Trăm: không biết cứu nước Mỹ khỏi thế lực gì nhưng ý định thì quá rõ ràng, không úp mở - muốn độc tài.

Hệ thống pháp lý Hoa kỳ, kể cả các cơ chế phòng vệ, điều chế, kiểm tra ba ngành trong chính quyền ("checks and balances") gần như sụp đổ; đang trong tình trạng khủng hoảng hiến pháp, hỗn loạn vô chính phủ hay luật rừng bộ lạc.

Tình trạng "thượng bất chính, hạ tắc loạn" đang tiếp diễn ở nhiều cơ quan liên bang, nhất là Bộ Tư pháp. Hậu quả thế nào không ai có thể tiên lường được. Phải chờ đợi thôi.

Nguyễn Thanh Giản