Điều lạ khi người Việt
tại thủ phủ người Việt tại Mỹ
bầu cho một dân biểu liên bang
gốc Việt theo đảng Dân Chủ

Trần Đán

Ngày 27 tháng 11, 2024, AP News loan tin : Tại thủ phủ  người Việt tại Mỹ, luật sư Derek Tran (đảng Dân Chủ, 43 tuổi, lần đầu ra tranh cử) đã thắng Michelle Steel (đảng Cộng Hòa, 2 nhiệm kỳ, 69 tuổi) trong chức vụ Dân biểu liên bang, địa hạt 45 California. Mặc dù thua rất sát (0,2 %), bà Steele, khác vói Donald Trump, đã nhanh chóng gọi điện chúc mừng ông Tran và không đòi đếm phiếu lại. Tran sẽ là dân biểu gốc Việt duy nhất (không phải đầu tiên) tại Hạ viện.

Địa hạt 45 gồm một phần quận Cam (Orange County) và một phần quận Los Angeles, gồm các thành phố nổi tiếng của người Việt như Garden Grove và Westminter. Dân số : 737.000 người. Sắc tộc : 68% châu Á.

Tóm tắt nhân thân Derek Tran như sau :
- Gia đình ông là thuyền nhân.
- 8 năm phục vụ trong Quân đội Hoa Kỳ, từng tham chiến tại Iraq.
- Luật sư bảo vệ quyền của người tiêu thụ và người lao động.

Đối thủ của ông Tran là bà Steel, người gốc Hàn quốc là vợ của chủ tịch đảng Cộng Hòa, đảng bộ California. Trong thời gian tranh cử, Derek Tran nêu ra sự cố năm 2017 báo Wall Street Journal phanh phui vụ ông Shawn Steel nhận tiền tranh cử cho Donald Trump từ một số người liên quan mật thiết đến tình báo và quân đội Trung Quốc. Không rõ điều này có ảnh hưởng đến việc bà Steel thua hay không.

Có phải người Việt tại Mỹ sáng suốt hơn một số lớn người Việt trong nước mà theo một số thăm dò (không khoa học) có đến 80 % muốn Donald Trump và đảng Cộng Hòa thắng ? Có phải vì sợ hay ghét Trung Quốc nên người trong nước cứ chụp vớ bất cứ cái phao nào ?

Nhưng người Việt và người châu Á tại quận Cam rất thực tế. Họ đã không quên quyền lợi lâu dài của chính gia đình họ và con cháu họ. Vì không tin vào khoa học nên Trump đã gây ra cái chết cho 1 triệu người Mỹ, trong đó có rất nhiều người Việt tại quận Cam — mà chính tôi quen biết — và chính Biden và Bà Harris là người viện trợ cho Việt Nam vắc xin chống covid giúp thân nhân họ bên quê nhà. Ông ta sẽ làm gì nếu kẻ thù nước Mỹ một lần nữa tung ra đại dịch ? Đề cử Robert Kennedy Jr làm giám đốc Bộ Y Tế & Xã Hội, một người từng tung tin giả về vắc xin khiến dân Việt và chấu Á không an tâm.

Tất nhiên là họ cũng muốn thấy lạm phát giảm. Nhưng họ hiểu rằng chính vì bất lực trước covid nên ông đã để lại một nền kinh tế suy thoái khiến nạn lạm phát lên cao và chính phủ Dân Chủ sau phải mất rất nhiều công sức và thời gian để gầy dựng lại. Ngược lại nạn thất nghiệp đang xuống đến mức thấp nhất. Và tiền để dành của họ đầu tư vào thị trường chứng khoán vượt xa mức của cựu tổng thống Trump.

Họ cũng không quên chính sách kinh tế của ông cho các công ty “ làm gì có lợi là làm ”, bất kể sự tàn phá môi trường đã gây ra hạn hán, lũ lụt và cháy rừng ngày càng trầm trọng tại Cali, khắp nước Mỹ và khắp thế giới. Điều này ông hứa theo đuổi trong nhiệm kỳ 2 khi ủng hộ việc tăng khai thác dầu hỏa, giảm trợ cấp cho xe điện và giảm quyền lực của Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường.

Họ cũng e ngại lời đe dọa của ông sẽ hủy bỏ chính sách nhà nước hỗ trợ người dân mua bảo hiểm y tế Obamacare, ảnh hưởng đến rất nhiều người Việt có thu nhập thấp.Trong nhiệm kỳ 1 ông và đảng Cộng Hòa đã nhiều lần tìm cách ngăn chặn nhưng đều thất bại. Lần này, với lưỡng viện đều nằm trong tay đảng Cộng Hòa, có khả năng cao là ông sẽ thành công.

Tất cả những điều đó có nguy cơ  được thực hiện trong nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Trump. Và đó là những điều dân biểu Tran cùng đảng Dân Chủ trong Hạ Viện sẽ ra sức bảo vệ quyền lợi của họ.

Còn chống Trung Quốc ? Đó là điều mà cả hai đảng đều theo đuổi nên họ không thấy có sự khác biệt.

Người Việt trong nước vô ơn ? Hay là tinh thần sùng bái lãnh tụ (như khi một vị tiến sĩ Hán Nôm gọi Trump là “ Ngài ”) làm lu mờ óc phán đoán của họ ? Thôi, tôi tạm nghĩ là người trong nước sống trong chế độ toàn trị thiếu thông tin hoặc bị nhiễm quá nhiều tin giả. Nghĩ cho cùng đảng CS Việt Nam cũng đúng : đa số người dân Việt Nam chưa hiểu thế nào là tự do - dân chủ.

Trần Đán