Tủ sách sân ga

Hồng Lê Thọ

Cách đây hơn 20 năm, những sân ga trong thành phố Tokyo đã có phong trào xây dựng tủ sách tự nguyện. Ai có dư hay sách đọc rồi có thể đem đến đặt vào tủ và người cần thì ghé đến đây mượn một quyển trước khi lên tàu. Cứ thế, tủ sách trên sân ga bắt đầu lan toả. Và giờ đây, hầu như ở các sân ga địa phương đều có những tủ sách tương tự. Thỉnh thoảng giá sách thưa đi nhanh chóng, nhất là vào mùa thu, mùa « đọc sách », nhưng sang xuân thì lại đầy. Ai đó đã bỏ thời gian sắp xếp khá thứ tự để bạn có thể chọn lựa theo đề tài.

Tủ sách ở ga điện ngầm Tokyo

Như một thói quen, tôi thường đi sớm để ghé vào đây và tủ sách trong nhà tôi dần dà gom góp vài chục cuốn viết về Việt Nam, còn sách viết về lịch sử Nhật Bản thì không kể xiết, chất thành thùng carton để dành ngày về nước. Tủ sách sân ga là một nét giao lưu văn hoá thú vị khó tìm thấy ở những nơi khác. Không ồn ào, chiêng trống, thật lặng lẽ, dễ thương... Thỉnh thoảng, tôi còn đọc được những lời khuyên nhã nhặn của người đọc trước rằng « cuốn này thú vị lắm, hãy đọc kỹ ở trang số... » hay những lời nhắc khéo « bạn nhớ trả lại cho người kế tiếp ». (Chao ôi, tôi đã lỡ dại lấy luôn rồi. Tuy không phải là hành động phạm tội nhưng ít nhiều thấy mình có lỗi với ai chưa được tiếp cận). Không quy định mấy ngày  phải trả lại, cũng chẳng có ai giám sát, ghi tên người mượn... nhưng sự tự giác, tự nguyện vô hình ràng buộc như vậy đó. Bây giờ, tôi vẫn còn giữ những cuốn mà ngay ở góc bìa hay gáy sách còn cả dấu triện đỏ phai màu ghi rõ : Sugamo Eki, Higashi Matsuyama, Omiya, Akabane, Ikebukuro... là tên những sân ga tôi từng qua lại nhiều năm. Chúng đã trở thành kỷ vật trong quãng đời dài lưu lạc trên xứ Phù Tang.

Sáng kiến của Tokyo đã lan sang Hàn Quốc : tủ sách ở ga Seoul

Nhật Bản, đất nước của lễ hội sắc màu, còn có những nét văn hoá thấm đẫm tính nhân văn mà tủ sách ở sân ga là một minh chứng cụ thể, nhẹ nhàng và sâu sắc. Những khi đi xa, tôi lại thấy nhơ nhớ, nhớ cái tủ sách quen thuộc mỗi độ lá chuyển màu...

NGUỒN : Nhịp cầu đầu tư