Quốc hội Mĩ thông qua quy chế PNTR đối với Việt Nam

Hồi 1g30 sáng thứ bảy 9.12.2006 (giờ Washington DC), với số phiếu áp đảo (79/9), Thượng viện Hoa Kì đã thông qua dự luật thi hành quy chế PNTR (Quy chế thương mại bình thường vĩnh viễn) với Việt Nam. Trước đó vài giờ, Hạ viện Hoa Kì đã thông qua dự luật này với tỉ số phiếu xít xao hơn : 212 phiếu thuận, 184 chống, 37 không bỏ phiếu. Như vậy, dự luật này đã được Quốc hội Mĩ thông qua, chỉ còn đợi chữ kí ban hành của tổng thống George W. Bush.

Người ta cho rằng ông Bush sẽ nhanh chóng làm việc này, làm món quà muộn gửi sang Việt Nam, món quà mà trung tuần tháng 11.2006 ông đã không có trong tay khi đặt chân tới Hà Nội trong cuộc viếng thăm chính thức và tham gia hội nghị APEC. Bốn ngày trước chuyến công du, phe Cộng hoà ở Hạ viện đã vội vã tổ chức bỏ phiếu "khẩn cấp" để thông qua dự luật, nhưng thể thức này đòi hỏi phải có đa số 2/3. Do sức ép của "lobby" tôm cá và may mặc, một số khá đông dân biểu Dân chủ (vốn có xu hướng bảo hộ thị trường nội địa) và cả những dân biểu Cộng hoà (trong đó có một số uất hận vì vừa thất cử) đã bỏ phiếu chống, nên dự luật chỉ đạt được đa số quá bán, mà không đạt tỉ lệ 2/3. Lần này, lãnh đạo Đảng cộng hoà ở lưỡng viện (sẽ trở thành thiểu số trong nhiệm kì mới, bắt đầu từ tháng giêng 2007) đã "gói" chung dự luật PNTR với Việt Nam với một số dự luật liên quan tới mậu dịch với Châu Mĩ Latinh và Haiti. Cuộc bỏ phiếu này là "cơ hội cuối cùng" ngay sau đó, lưỡng viện sẽ nghỉ mùa đông, và sang tháng giêng 2007, quốc hội Mĩ với đảng Dân chủ nắm đa số sẽ có những ưu tiên khác, dự luật về Việt Nam có thể sẽ bị trì hoãn thêm nhiều tháng.

Bà Susan Schwab, đại diện thương mãi Hoa Kì, đã tuyên bố sau cuộc bỏ phiếu rằng quy chế PNTR "sẽ cho phép hàng hoá của Mĩ tiếp cận thị trường Việt Nam hiện đang phát triển rất nhanh chóng và sẽ mở ra một kỉ nguyên mới trong quan hệ giữa hai nước".

Người phát ngôn Bộ ngoại giao Việt Nam, ông Lê Dũng, tuyên bố việc Quốc hội Mĩ thông qua đạo luật "đánh dấu việc bình thường hoá hoàn toàn quan hệ song phương giữa hai nước, đặc biêt là trong lĩnh vực kinh tế - thương mại". Ông Dũng cũng không quên "cảm ơn sự quan tâm và ủng hộ trực tiếp của cá nhân Tổng thống G. Bush, các quan chức chính quyền, các Nghị sĩ Quốc hội, cộng đồng doanh nghiệp, người dân Mĩ cũng như cộng đồng Việt Nam ở Hoa Kì, tất cả những người đã vận động tích cực cho việc thông qua PNTR đối với Việt Nam". (Có ai bị quên không nhỉ.)