Quốc hội khoá XII : Hơn 90% như « dự báo »

Các nhà « chính trị dự báo học » trên khắp thế giới cần đến Việt Nam học tập ban Tổ chức trung ương đảng Cộng sản VN. Đó là bài học đầu tiên về kết quả cuộc « bầu cử Quốc hội khoá XII » ngày 20.5.2007, vừa được công bố 9 ngày sau (29.5) : thành công mỹ mãn, với hơn 90% đảng viên dự-kiến-trúng-cử đã trúng cử, chưa kể một số dự-kiến-trúng-cử-viên ngoài đảng cũng... trúng cử. Cụ thể là 493 người được tuyên bố trúng cử, trên tổng số 500 ghế đại biểu (muốn được bầu, phải được hơn 50% số phiếu và xếp hạng cao hơn hay bằng số ghế được bầu của đơn vị mình ra « ứng cử »). Nghị quyết của Hội đồng bầu cử không nói rõ, ở những đơn vị có số người được trên 50% phiếu ít hơn số ghế dự kiến, sẽ có bầu cử bổ sung hay không.

Bí quyết để dự báo « chính xác » nằm ngay ở những con số biến thiên mà người ta có thể đọc trên các phương tiện truyền thông chính thống.

Trong số 493 người trúng cử, có 43 người ngoài đảng (nhưng được các cơ quan, đoàn thể của đảng giới thiệu), 449 đảng viên (hơn 91%) và 1 người tự ứng cử (trên tổng số 30 người). Con số 30 này là số người được Hội đồng bầu cử chấp thuận đưa vào danh sách ứng cử viên sau ba vòng « hiệp thương » (giữa hội đồng bầu cử, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể). Số người nộp đơn tự ứng cử được các địa phương thông qua trong vòng hiệp thương lần thứ 2 là 238 người (báo Sài Gòn giải phóng 26.3.2007). Giữa hai vòng hiệp thương 2 và 3, nhiều người được gợi ý « tự rút », hoặc được các « đại cử tri » (xem bài « chăm phần chăm ») bỏ phiếu « tín nhiệm thấp », nên bị đánh rớt ở vòng 3. Chưa kể một số đảng viên có tên tuổi cũng muốn ra ứng cử, được chi bộ của mình giới thiệu, nhưng không được phép của « cấp trên ». Cũng cần nói thêm là mỗi ứng cử viên chọn địa phương mình muốn ra ứng cử (ví dụ : thành phố Hồ Chí Minh), nhưng quyền đưa người đó vào danh sách ứng cử viên ở đơn vị nào trong địa phương (ở quận 3 hay quận Củ Chi) là thuộc Hội đồng bầu cử. Quy định này cho phép Hội đồng bầu cử bảo đảm xác suất cao hơn cho kết quả dự kiến (sắp xếp ai đứng cạnh ai vốn là một nghệ thuật chính trị cao cấp mà những uỷ viên Hội đồng đều đã được học tập đầy đủ).

Báo chí trong nước, sau gần hai tháng bàn thảo cũng xôm trò về kỳ bầu cử, với những ý kiến đề nghị nên tăng số đại biểu ngoài đảng lên bao nhiêu phần trăm thì vừa, những ý kiến về yêu cầu nâng cao chất lượng của đại biểu quốc hội, những bài vận động, thậm chí đề cao những người tự ứng cử v.v., bỗng thấy im ắng hẳn, sau khi Hội đồng bầu cử công bố danh sách những ứng cử viên chính thức (876 người, sau rút thêm 1 còn 875, trong đó có 30 người không được cơ cấu trước là ứng cử viên, như đã nói trên). Nghe nói, trong một buổi họp giao ban, các đồng chí trong ban cứ tưởng văn hoá tỏ ra không hài lòng lắm về sự không còn xôm trò này. Người qua đường nghe chuyện, chẳng hiểu tại sao.
     

Hai Thị Nghè