Việt Nam gia nhập WTO trước cuối năm nay

Theo các nguồn tin từ Ban công tác về việc kết nạp VN của WTO (gồm 43 nước thành viên, do đại sứ Na Uy tại WTO, ông Eirik Glenne, làm chủ tịch) và từ phái đoàn đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam tại Genève, Việt Nam đã hoàn tất các phiên đàm phán đa phương cuối cùng vào ngày 13.10, và một phiên họp đặc biệt của đại hội đồng WTO sẽ được triệu tập vào ngày 7.11  tại Genève, trụ sở của Tổ chức, để chính thức kết nạp Việt Nam làm thành viên thứ 151 của tổ chức.

Trước đó, các bên liên quan (VN và Ban công tác) còn phải họp một phiên họp chính thức nữa, ngày 26.10 tới, để thông qua trọn gói hồ sơ những thoả thuận đạt được, do Vụ gia nhập WTO ghi và chỉnh sửa câu chữ lại. Tuy nhiên, theo các nhà hữu trách, phiên họp này chỉ có tính hình thức. Văn bản chính thức này sẽ được chuyển tới tất cả các thành viên WTO, và 10 ngày sau là lễ kết nạp ở đại hội đồng. Quốc hội VN sẽ phải phê chuẩn việc gia nhập WTO theo văn bản thoả thuận đó, và 30 ngày sau khi văn kiện phê chuẩn được chuyển tới Ban thư ký của WTO, VN sẽ chính thức là thành viên của Tổ chức. 

Từ đầu năm nay, VN đã nỗ lực đàm phán, đa phương cũng như song phương với nhiều đối tác quan trọng, để trở thành thành viên WTO trước khi diễn ra Hội nghị cấp cao APEC (Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái BÌnh Dương), được tổ chức tại Hà Nội từ 13 đến 19.11 tới, với sự tham dự của nhiều nguyên thủ các nước APEC, trong đó có những vị sẽ kết hợp tới thăm chính thức VN, như tổng thống Mỹ, tổng thống Chi Lê v.v.

Thủ tướng yêu cầu các Bộ Ngoại giao, Thương mại và Bộ Nội vụ hoàn thành ngay trong tháng 10 này phương án trước mắt và lâu dài về Cơ quan Đại diện Thường trực của Việt Nam ở WTO. Công văn cũng đặc biệt nhấn mạnh toàn bộ các cơ quan trung ương và địa phương phải chuẩn bị cho việc thực thi các cam kết WTO.

Cho tới nay, nhiều văn kiện đối ngoại đã được ký kết trong khuôn khổ đàm phán gia nhập WTO, đặc biệt là các văn kiện song phương, chưa hề được công bố, khiến các doanh nghiệp phải tìm thông tin trên các trang web của các nước đối tác (vì họ đã công bố !). Báo chí và các doanh nghiệp trong nhiều cuộc họp trong suốt năm qua đã nhiều lần kêu than về sự thua thiệt trong thương trường quốc tế do chính sách giấu giếm thông tin nói trên, nhưng chính phủ vẫn một mực bảo vệ quan điểm "khi xong xuôi hết mới công bố". Liệu công văn hoả tốc của thủ tướng sẽ được đáp ứng thế nào khi các bộ, ngành không có những chuẩn bị trước để đáp ứng các cam kết của nhà nước đối với thế giới ?