Hugo Gascon, một ngôi
      sao đang chớm nở trong
    làng quần vợt Pháp

Võ Quang Yến

                Hugo Gaston

Sau khi hạ thủ kiện tướng ba lần thắng Grand Chelem Stanislas Wawrinka, chàng trai Hugo Gaston, chỉ mới có 20 tuổi, lần đầu tiên dự cuộc đấu hai tuần hàng năm Roland Garros, đạt kỳ công trong khi các bạn đồng đội xuất sắc như Gael Monfils đều bị loại ở tuần thứ nhất. Thắng Stanislas Wawrinka, sau đó cuộc đương đầu với Dominic Thiem ở bảng tứ kết không chỉ tỏ ra chàng có sức trước một đấu thủ hạng nhất nhì trong làng quần vợt mà Gaston đã tỏa ra một bản năng, nhất là một trưởng thành trí tuệ cần thiết cho một quán quân sau nầy. Cô Justine Hénin, cựu nữ cầu thủ, người bình luận cuộc đấu, không ngớt khen ngợi còn trẻ mà chàng bình tĩnh và luôn biết tập trung : sau khi bị thua hiệp đầu, chàng không luống cuống, cũng như chàng tỏ ra bình tâm, thanh thản ngay cả khi bị dẫn hai hiệp đầu. Luôn giữ vững đầu mình trên hai vai, chàng có thể buông thả chút ít thể chất ở cuối hiệp khi cơ thể đã chịu đựng hơn hai giờ vận động tối đa. Cách đây không lâu đang còn bơi lội giữa hạng xếp quốc tế 200 và 300, nay nhảy lên chơi với lớp hạng đầu, chàng biết vươn mình lên trong bố cục, kỹ thuật để thích ứng với đối thủ. Wawrinka cũng như Thiem ít nhiều bị rối loạn trước những cú bóng, khum, xoáy, tiếp theo những cú bỏ nhỏ bất thường…cần thiết khi lối chơi của các cầu thủ đang tương đồng hóa.

Hugo Gaston, sinh ngày 26.09.2000 ở Toulouse là đấu thủ chuyên nghiệp chỉ từ 2019. Nhưng từ 2007 chàng đã thắng giải Orange Bowl junior, năm 2018 giải Open Úc kép với Clément Tabur, các cuộc đấu Taralgon, Repentingy và nhân J.O Thanh niên ở Buenos Aires, chàng mang cờ Pháp, thắng huy chương vàng và hai huy chương đồng đội kép với Clément Tabur, đôi nam nữ với Clara Burel. Với thành tích nầy, chàng trở nên số 2 junior thế giới tháng 10.2018. Được ghi dự Master Junior, chàng vào đến bán kết. Về mặt chuyên nghiệp từ 2019, trên đất nện, chàng vào được bốn chung kết trong chương trình Futures và thắng một ở Santa Margherita di Pula. Bắt đầu ở Roland Garros chàng thắng Marco Trungelliti trong vòng thẩm định trước khi bị Alexey Valutin hạ nhưng sau đó chàng thắng hai cuộc đấu Houston và Norman ở Hoa Kỳ. Trở về lại Pháp chàng dự cuộc thẩm định Master Paris-Bercy và thắng Juan Ignacio Londero, xếp hạng 52 thế giới. Năm 2020 chàng lần đầu tiên được ghi vào bảng chính Grand Chelem Úc nhưng thua ngay Jaume Munar. Cùng năm chàng hân hạnh đươc ghi tên vào bảng chính một Grand Chelem khác: Pháp, tức Roland-Garros, lần lượt hạ Maxime Janvier và Yoshihito Nishioka vào lúc ấy xếp hạng 52 thế giới. Thành tích nầy đẩy chàng vào vòng thứ ba và gặp Stanislas Wawrinka vào lúc ấy xếp hạng 17 thế giới. Sau khi thắng Wawrinka 2-6,6-3,6-3,4-6,6-0 chàng bị Dominic Thiem hạ cũng theo tỷ số 5 hiệp 6-4,6-4,5-7,3-6,6-3. Đọc kết quả trên báo, khách không thấy mật độ của cuộc đấu. Thật ra đây là lần đầu tiên một đấu thủ kéo dài năm hiệp một cuộc đấu mà Thiem đẫ dẫn đầu hai. Tỏ ra một tinh thần chắc chắn, chàng đã gây xúc động thành công chẳng hạn 40 cú bỏ nhỏ trên 55, làm rối loạn bộ máy Thiem ở hai hiệp ba và bốn. Những năm sắp tới ta sẽ còn nhiều dịp nói đến chàng.

                    Raphel Nadal

Tuy nhiên, những cú bóng của chàng xoáy khoảng 170-180 km/h không thể làm rối loạn những thiện nghệ như Novak Djokovic hay Rafael Nadal, vắng bóng Frederer, sẽ chọi nhau trong trận chung kết (chủ nhật 11.10.2020): Nadal thắng với ba hiệp (6.0.6-2,7-5) dễ dàng, đạt kỷ lục của Roger Federer 20 giải Grand Chelem nhưng chỉ 34 tuổi Nadal còn thì giờ đuổi kịp Frederer. Cuộc đuổi bắt Nadal-Frederer lặp lại những cuộc tranh chấp Borg và McEnroe, McEnroe và Lendl, Becker và Edberg hay Sampras và Agassi trước đây. Một vấn đề phức tạp hơn cho Gascon là chàng chỉ cao 1m70, trong lúc những đấu thủ đang bước qua kỷ nguyên thân cao trên 1m80 nếu không là khoảng 1m90. Một trong những đấu thủ đầy hứa hẹn trên thế giới hiện nay là Alex De Minaur, 1m83, liệu có đi xa hơn không? Gần hơn, Diego Schwartzman, 1m73, xếp hạng 14 thế giới, bị Novak Djokovich hạ sau năm hiệp dài dằng dẳng, và nói cho đúng chàng thua chỉ vì kiệt sức. Giống như Gaston, chàng có nhiều khả năng nhưng chưa đủ. Phải cần biết dùng vợt gia công trái bóng, cho nó xoay, điều khiển đường bay của nó, xác định điểm rơi của nó… đồng thời khéo tay và có sức khỏe để thực hiện. Nói chung phải tập luyện nhiều mới mong chống chỏi với những địch thủ cao, mạnh hơn. Wavrinka đã từng nếm bài học đó và bị thua vì không kịp trở tay hay không biết trở tay. Justine Hénin, một cựu nữ cầu thủ có lời khuyên: chỉ là mới bắt đầu, chưa có gì là muộn. Người ta đã từng dự kiến những chàng trai đầy tương lai mà không đi xa. Lấy ví dụ Quentin Halys, 18 tuổi, tưởng là người kế nghiệp Quatre Mousquetaires Pháp, bây giờ chỉ xếp hạng 202 thế giới!

                       Iga Swiatek

Thành tích của Hugo Gaston không thể làm lu mờ thành công của cô người Ba Lan Iga Swiatek, một ngôi sao sang làng quần vợt, sinh ngày 31.05.2001 (19 tuổi), cao 1m70, thắng giải nữ. Lần thứ hai dự cuộc đấu nầy, cô là đấu thủ Ba Lan đầu tiên (cả nam lẫn nữ) được giải, trẻ nhất. Thắng (thấy như dễ dàng) với hai hiệp (6-4, 6-1) sau 1giờ 24, cô đánh bại Sofia Kenin, 21 tuổi, người Hoa Kỳ, một cầu thủ rất dễ xúc động, hay khóc, vừa mới được giải Open Úc năm nay mặc dầu Swiatek chưa bao giờ thắng một cuộc đấu nào quan trọng. Ngạc nhiên nhất là cô Kenin đã hạ cô trong giải Open Úc và nhận thấy nhất cách chơi của cô đã vô cùng tiến bộ: chạy lanh, đánh trả mọi cú bóng, bỏ nhỏ đúng lúc, bỏ nhỏ qua bỏ nhỏ lại, và, như mọi đấu thủ cao cấp khác, lúc nào cũng bình tâm, nhẹ nhàng, thong thả, lẽ tất nhiên dễ dàng khi dẫn điểm. Cô là người Ba Lan thứ hai vào bảng kết (2012 sau Agnieszka Radwanska) và vào chung kết (1939 sau Jadwiga Jedrzelowska) ở Roland Garros. Xếp hạng 54, cô chiếm kỷ lục trẻ tuổi thắng Roland Garros, trước cô có đối thủ Jelena Ostapenko xếp hạng 47 thế giới, còn cô Florenta Mihai, kết hạng 56 năm 1977 chỉ vào được chung kết. Ở Rolland Garros, cô thắng Marketa Voudrousova chung kết năm ngoải, Simona Halep đứng đầu bảng số 1 luôn ở tỷ số 6-1, 6-2. Nói chung cô rất chóng vánh, đánh mỗi cuộc đấu trung bình 1 giờ rưỡi. Cô là nữ đấu thủ trẻ nhất vào chung kết ở Roland Garros từ hồi Kim Clijsters năm 2001. Cả hai đấu thủ Swiatek và Kenin đều rất (rất) trè, thế nào cũng sẽ có một cuộc chạy đua hứng thú trong những năm tới.

Võ Quang Yến

Nhà dưỡng lão La Faiencerie
thành Xô 11.2020