TONY YOKA VÔ ĐỊCH QUYỀN ANH CHÂU ÂU HẠNG NẶNG

VÕ QUANG YẾN

Hôm thứ năm 05.03.21 thực hiện ở H.Arena Nantes trước hôm đấu một ngày cuộc đo cân hai cầu thủ quyền Anh hạng nặng Tony Yoka và Joel Tambwe Dieko. Thường chỉ là một thủ tục không vấn đề, nhưng Dieko, mạng danh Big Joe hay The General là một người nóng tính hôm ấy vô tình đạp lên chân Yoka, anh nầy tay nắm chặt trong tư thế phản ứng ngay, may nhờ những bạn cùng đi can ngăn nên tránh được một cuộc ấu đả vô duyên. Dieko nguyên gốc Congo là một đấu sĩ người Bỉ da đen cân nặng 104kg, tương đối lanh động nghĩa là không thua gì Yoka. Bắt đầu cuộc đấu đôi bên có vẻ cân bằng, nhưng theo bảng ghi, Yoka đánh trúng địch thủ gấp nhiều lần. Trên võ đài Dieko đánh thụt lùi, đỡ hơn là đánh và lại càng phút đi qua càng ít đánh vì mỗi lần phản công của Joka còn mạnh hơn. Đến hiệp cuối, còn độ một phút rưỡi, không có lệnh của trọng tài, sau một cú uppercut mãnh liệt đúng vào mặt, để tránh ngã quỵ KO, không có gì vinh quang mà Dieko luôn tránh né, anh ngừng đánh, xoay lưng về phía địch thủ, tay víu vào giây võ đài, mình cúi xuống, mặt mày hốc hác, mắt mặt sưng to. Thấy vậy, trọng tài vẫy tay cho ngừng cuộc đấu có nghĩa là KO kỹ thuật. Yoka đã nổi trội suốt trận đấu, đánh vào mặt và thân địch thủ ba lần hơn (92 / 29), cuộc thắng thứ 10 và từ nay không còn bị chê là chọn địch thủ toàn người yếu hơn mình.

Tony là một võ sĩ quyền Anh hạng nặng, cao 2m, nặng 109 kg. Anh là người Pháp đầu tiên vô địch thế giới không chuyên hạng super lourd (2015) và thế giới Vận động J.O. hè 2016 ở Rio de Janeỉro. Sinh ngày 28.04.1992 ở Paris, anh là con ông võ sĩ người xứ Congo Victor Yoka dễ hiểu là học quyền với cha từ thuở niên thiếu 6-16 tuổi trước khi nhập câu lạc bộ BA Mureaux với ông huấn luyện viên Moktar Hadjri. Năm 17 tuổi (2009), anh được kết nạp vào trường thể thao quốc gia INSEP vừa học khoa học vừa luyện quyền Anh hai lần mỗi ngày.Vô địch Pháp thiếu niên hai lần ; anh đạt huy chương đồng quán quân thành niên châu Âu, rồi huy chương vàng. Vận động thế giới Thanh niên ở Singapor năm 2010 được Brahim Asloum (sinh năm 1970, Vô địch Vận động Sydney 2000, Vô địch thế giới WBA) bảo trợ, anh được nhập vào Paris United dự và thắng năm 2911 World Series of Boxing (WSB). Kỳ công nầy bị chỉ trích vì anh còn trẻ tuổi ; mới 18 anh mong được ghi tên vào bảng những đấu thủ thành niên. Anh trở thành vô địch Pháp quyền Anh không chuyên hạng super-lourd. Anh được dự Vận động thế giới London, vào bán kết vòng dự bị anh trội hẳn Istvan Bernath nhưng vào vòng thứ nhất anh bi Simon Kean hạ. Là đấu thủ hạnh nặng trẻ nhất, anh nổi trội lúc ban đầu nhưng mất bình tĩnh anh trở nên luống cuống và sớm bỏ cuộc xa rời ảo tưởng một huân chương ô lim pic. Trấn tĩnh sau cuộc đấu, anh cho xăm trên cánh tay : hạ ván không phải là thất bại, thất bại là ngồi tại chỗ nơi bị đánh ngã.

Những mùa sau của Tony gặp khó khăn vì bị thương nhiều lần; gãy tay, gãy xương mũi, đứt đầu gối. Trong kỳ giải quán quân không chuyên năm 2013 ở Almaty bên Kazakhstan, anh bị Roberto Cammarelle loại ngay từ vòng đầu. Năm 2014 anh thành vô địch không chuyên Pháp sau khi thắng KO ỏ các vòng tứ kết, bán kết và chung kết. Sau cái chết của Alexis Vastine đã cùng anh tập dượt, anh cùng với Estelle Mossely mở một cuộc quyên góp cho gia đình, rồi tạm dừng tập dượt trong sáu tháng. Sau cuộc thất bại chống Eren Demirezen, anh đi Bakou dự giải quán quân châu Ầu và được huân chương đồng. Ngày 15.10, anh thắng Ivan Dychko và trở nên vô địch không chuyên ở Doha. Thành công nầy cho phép anh ghi tên vào Vận động thế giới hè 2016 ở Rio de Janeiro bên Brazil. Trong cuộc chuẩn bị tinh thần tối hôm 20.05, dạ hội Canal + trở về với võ quyền, anh đánh bại KO Marin Mindoljevic hiệp 4. Vô địch thế giới anh miễn dự vòng đầu và vào ngay tứ kết hạng super-lourd, thắng Clayton Laurent ba hiệp và thẳng đường bán kết. Ngày 21.08 anh hạ Joe Yoyce hai hiệp chống một và hưởng huân chương vàng. Được mời tham dự cuộc bầu Hoa Hậu Pháp, anh hoàn thành cuộc thăng tiến cuộc đời công danh. Ngày 18.01.2017, anh ký hợp đồng độc quyền bốn năm với Canal + đặt cuợc trên võ quyền Anh, gọi thành công thể thao của anh « chinh phục » với mục tiêu trở thành người vô địch thế giới Pháp đầu tiên.

Tháng 6.2017, sau nhiều tháng tập dượt, Tony thắng cuộc đấu chuyên nghiệp đầu tiên của mình trước võ sĩ Hoa Kỳ Travis Clark, KO giữa hiệp 2. Vào thời nầy anh cân đúng 109 kilô. Qua tháng 10 anh thực hiện cuộc đấu chuyên nghiệp thứ nhì ở phòng Zénith Paris trước một võ sĩ Hoa Kỳ khác, Jonathan Rice lần nầy tính điểm theo quyết định của ba thẩm phán. Trong cuộc đấu chuyên nghiệp thứ ba tháng 12.2017 chống cựu vô địch Bỉ, trong tài cho ngừng ớ hiệp 2. Cuộc thắng nầy đánh dấu một năm treo ngành của Tony vì « thiếu sót » trong thể lệ chống chất kích thích. Năm 2018, anh thắng nhà vô địch Pháp năm lần Cyril Léonet KO ở hiệp thứ năm và đấu thủ Anh David Allen trọng tài cho ngừng ở hiệp 10 tức hiệp cuối. Tháng 8.2018, hình phạt treo ngành của Tony kéo dài một năm và qua tháng 7.2019, Tony mới lại được lên võ đài Azur Arena Antibes chống Alexander Dimitrenko và thắng trọng tài cho dừng ở hiệp thứ ba. Tháng 9.2019, anh thắng đấu thủ người Đức Michael Wallích dừng ở hiệp thứ ba. Từ đây hai cuộc đấu trong chương trình bị hủy bỏ ; tháng 12.2019 chống Chrítian Hammer vì đấu thủ bị thương, tháng 3.2020 chống một đấu thủ Hoa Kỳ vì lôi thôi về số tiền thưởng. Anh trở lại với Chrítian Hammer tháng 11.2020 và thắng cuộc đấu đánh dấu số 9 chuyên nghiệp của anh.

Tony chia sẻ cuộc đời quyền Anh với cuộc đời tình duyên cạnh nữ võ sĩ Estellle Moseley (sinh năm 1992) được huy chương vàng (hạng nhẹ) cùng lứa Vận động thề giới JO.2026 với anh. Tháng 1.2018 họ cưới nhau và trước đó, tháng 8.2017, một đứa con trai Ali ra đời. Hạnh phúc dù có trọn vẹn, một lúc nào đó cũng đổ vỡ và tháng 10.2019 họ tuyên bố xa nhau, may thay không lâu vì một em gái Magomed thêm vào gia đình tháng 5.2020. Estelle cũng có mặt trên võ đài Nantes hôm 5.5.20 để giữ giải IBO, thắng dễ dàng võ sĩ người Đức, cô Verena Kaiser. Song song với giải IBO của vợ, Tony hãnh diện với tước vô địch hạng nặng châu Ầu EBU. Thường Tony được mệnh danh là nghệ sĩ vì chàng có một phong cách kỹ thuật và lanh chóng hiếm có cho một đấu thủ hạng nặng. Tốc độ đánh và khéo lừa địch thủ là chủ bài của anh trong một hạng thường đề cao sức mạnh. Tước vô địch châu Âu tuy không có gì to lớn nhưng giúp cho chàng làm bàn đạp để vươn lên cao. Chàng sẽ qua Mỹ tập luyện với huấn luyện viên Virgile Hunter đã quen, tập đánh với những võ sĩ có tiếng tăm trong vòng vô địch thế giới: các đấu thủ Zhilei Zhang, Tyson Fury, Anthony Joshua, Dillian Whyte, Alexande Povetlin,… nhất là Joe Joyce nổi tiếng trong Top10. Có sức mạnh, trẻ tuổi, bền chí, ở trong một môi trường thuận lợi, Tony hy vọng chóng tiến bộ để thành công như ý muốn.

Nhà dưỡng lão La Faiencerie thành Xô 03.2021

V.Q.Y.