Tính tương đối của sự bình thường

Tân tổng thống Pháp François Hollande trong cuộc tranh cử của mình đã nhiều lần khẳng định ông muốn làm một "tổng thống bình thường" (un président normal), với hàm ý đối chọi với phong cách luôn luôn phô trương quá mức ("bling bling") của tổng thống tiền nhiệm Nicolas Sarkozy. Để chia sẻ với bạn đọc ngoài nước Pháp một phần nào "ý nghĩa chính xác của tĩnh từ đầy hàm ý này", chúng tôi đăng lại dưới đây bức thư của một độc giả báo Le Monde, đăng trên số báo ngày 11.5.2012, qua bản dịch của Tuyết Khanh.

Thế là chúng ta bây giờ có một ông tổng thống "bình thường" trong một nước phi thường ! Là người Nhật vợ một người Pháp, tôi đã vô tình học được ý nghĩa chính xác của tĩnh từ đầy hàm ý này khi ở một làng miền Nam Pháp. Hỏi ông bán thịt và thịt nguội mỗi tuần ghé làng về các sản phẩm (rất ngon) của ông ta, tôi được mẩu đối thoại này:

"- Cái xúc xích này là gì đấy, hả ông ?

- Nó là figatelli, của đảo Corse.

- Còn cái này ?

- Nó là xúc xích thành phố Toulouse.

- Thế còn cái này ?

- À, cái này là xúc xích bình thường.

- Bình thường ?

- Vâng, cái này thì do tôi làm ! "

Một lần khác, báo cho chúng tôi biết có khách đến lúc chúng tôi vắng nhà, ông hàng xóm dạo ấy lúng túng tìm cách mô tả cặp vợ chồng "có cái tên khó đọc lắm" (họ tên là Li) : "Ông ấy cũng là người Tàu như chị  [anh bạn chúng tôi là người Hàn quốc], nhưng bà ấy thì bình thường, như ông xã của chị vậy!"

Một ông tổng thống bình thường là thế nào nhỉ ?