Giá trị nhục cảm

Bùi Đức Hào

« L’érotisme est une poétique corporelle et la poésie une érotique verbale
(Tính nhục cảm là một thi pháp thân thể và thi ca là một nhục cảm pháp ngôn từ) »

(Octavio Paz)

Sinh viên Học viện Ngân hàng xếp hình
tại Hoàng thành Thăng Long

Nhục cảm, trước hết, không phải là thân xác.

Vì bên cạnh cái thô nguyên, trần trụi của từ nhục (肉) còn có cái phóng khoáng, trữ tình của từ cảm (感): tất cả trình độ văn minh của một tập thể hay đẳng cấp một tác phẩm, ở góc độ này, đều tùy thuộc vào sự chuyển hóa (transfiguration) của thân xác dưới sức mạnh của cảm thức.

Trên con đường đi tìm sự thật nhân tính và chinh phục tự do của mỗi cá thể, nhục cảm từ lâu đã là vùng cấm địa. Vì thế, con người phải vượt qua những định kiến, thành kiến – trước tiên là ở chính mình –, phải đạp đổ những thành lũy đạo đức, thật hoặc giả, bởi xã hội lúc nào cũng được rào quanh bằng mặt nạ. Một nỗ lực không được phép ngưng nghỉ trong hành trình hướng về chân lý.

Tại Việt Nam, trên dòng thời sự đó đây, có không ít những sự kiện đáng chú ý bắt nguồn từ nhục cảm. Theo sau, thường là những phản ứng ồn ào, đầy ác ý, nhằm bóp chết trong trứng nước mọi toan tính phá lệ, mọi « mưu đồ lật đổ » cái thường nhật. Bởi không riêng gì chế độ, mà ngay cả ở mức cá thể – khi phải đối diện với chính mình – người ta vốn sợ sự thật. Nhất là khi nó đến tự bên trong, từ sâu thẳm cõi lòng…

Cảnh nhảy múa komos31 trên một lọ gốm Hy Lạp, khoảng 560 năm trước Công Nguyên

Xin đọc toàn văn với nhiều hình ảnh trong tập tin đính kèm