Nam Hải – Trướng Hải
trong sử liệu Trung Hoa

Phạm Hoàng Quân

Trong khoảng hơn hai ngàn năm kể từ trước sau công nguyên đến đầu thế kỷ XX, vùng Biển Đông Việt Nam hay biển Đông Nam Á có lúc được ghi chép trong thư tịch Trung Hoa với những tên gọi Nam Hải hoặc Trướng Hải. Tuy nhiên, cũng trong thư tịch Trung Hoa, tên gọi Nam Hải hoặc Trướng Hải lại được dùng để chỉ nhiều vùng biển khác nữa. Tình trạng một địa danh ứng với nhiều vị trí địa lý cũng phức tạp không kém tình trạng một vị trí địa lý mang nhiều tên gọi. Trong sử liệu, tên các vùng biển thường được biết đến theo hai dạng, hoặc qua một khái niệm chung với sự diễn tả không rõ ràng, hoặc với những diễn tả có đi kèm lời văn chỉ định vị trí cụ thể, những ghi chép vô chừng như vậy có khi lại trộn lẫn vào chung một thời hay chung một sách. Chính sự lấn cấn của sử liệu đã tạo ra không ít phiền toái giấy mực trong thời nay.

Những ghi chép trong sử liệu Trung Hoa liên quan đến Nam Hải, Trướng Hải rất đa dạng, gồm những nguồn quan phương và tư nhân, trong đó nguồn tư liệu quan phương chủ yếu là chính sử, chính thư, phương chí, địa đồ; còn nguồn tư nhân chủ yếu là du ký, chỉ nam hàng hải, địa đồ, địa lý phong thổ hải ngoại. Trong hai nhóm nguồn ấy, thì nguồn tư nhân có vẻ quan trọng hơn, bởi đa số các ghi chép khởi sự từ tư nhân sẽ được giới quan phương chép lại và rồi sau đó cũng mặc nhiên trở thành tư liệu mang tính quan phương. Khảo sát dưới đây thu thập những sử liệu tiêu biểu mang tính khách quan từ các nguồn, cố gắng hệ thống và phân tích quá trình hình thành địa danh Nam Hải, Trướng Hải một cách toàn diện, với hy vọng làm cho vấn đề khá hiểm hóc này được tiếp cận dễ dàng hơn.

xem toàn văn bài viết : bấm vào ô NHTH ở dưới

NGUỒN : Bản do tác giả gửi ngày 11.4.2019

Đây là một chương trong tác phẩm đang hoàn thành.