Nhớ mùa sim chín
Nhớ mùa sim chín
Nguyễn Quang Lập
Vào Facebook thấy anh Tấn Lộc post lên cái ảnh rá sim chín thật ngon. Nhìn rá sim mình chợt nhớ bốn đồi sim sau làng Hướng Phương và con Nhím.
Hết lớp 1 nhà mình bị bom, cả nhà sơ tán ra trảng cát sau Thị trấn,
riêng mình theo ba lên làng Hướng Phương, thoạt đầu Trường cấp 3 Bắc
Quảng Trạch sơ tán ở đấy. Hai cha con ở nhà mệ Cà, nhà mệ chỉ một mẹ
một con, anh Phi con trai mệ đã học hết lớp 7. Mệ Cà hiền lành
nhu mì, anh Phi cũng vậy. Nhà mệ khá giả, mệ yêu mình như con, anh Phi
coi mình như em, cả hai chăm sóc nuôi nấng mình rất tử tế, ở nhà mệ Cà
còn sung sướng hơn ở nhà mình gấp mấy lần. Mình nghiệm ra nơi nào theo
đạo Thiên chúa toàn tòng dân ở đó rất tốt, làng xóm không có chuyện
trộm cắp chửi bới nhau.
Ba tháng hè ba mình phải ra Hà Nội học chính trị, ở nhà buồn chán mình
xin mệ Cà anh Phi đi giữ bò, quê mình chăn bò gọi là giữ bò. Lúc đầu
ngại mang tiếng lợi dụng con nít mệ Cà không cho, mình nói mãi rồi mệ
cũng đồng ý. Gọi là giữ bò thực ra chẳng giữ gì. Ngày ngày đem bò ra
mấy đồi sim sau làng thả rong ở đấy, mình theo lũ trẻ đi hái sim, nhảy
xuống suối ngụp lặn bắt cá tìm rùa, đi sâu vào rừng tìm chuối, ổi vặt
ăn thỏa thuê, lắm khi ngủ quên trong rừng chuối, rừng ổi cho tới
tối mịt, bò về nhà lâu lúc nào mình cũng không biết. May có con Nhím
thức dậy không thì mình ngủ cho đến sáng hôm sau.
Con Nhím ở cạnh nhà Mệ Cà, con nhà ai quên rồi. Tên đi học của nó là
Loan. Nó bẳng tuổi mình, cũng vừa học xong lớp 1 nhưng nhỏ quắt bé tí
hin như đứa học vỡ lòng, vẫn gọi mình bằng anh xưng em. Một hôm mình
ngồi đọc sách chợt có ai thở sau gáy, quay lại thấy nó đang quì sau
lưng. Vốn ghét con gái mình nhăn nhó nhìn nó, nói mi mần chi rứa. Nó
nói cho em đọc sách với. Mình ném cho nó một cuốn sách mỏng, nói đó, mi
đọc đi. Nó nói không không em đọc chung với anh, đọc một mình
buồn ngủ lắm.
Mình đành để yên cho nó đọc chung, khổ cái nó đọc chậm như rùa, vừa đọc
vừa đánh vần, mình vừa lật trang nó đã chặn lại, nói không không em
chưa đọc xong. Đã thế nó còn đọc to, vừa đọc vừa rặn nghe rất khó chịu.
Điên lên mình đẩy nó ra, nói đừng có đọc to điếc tai tau, mi không biết
đọc bằng mắt à. Nó cười rích rích, nói anh ni nói tức cười, ai đọc bằng
mắt, phải đọc bằng mồm chớ. Mình đá đít nó phát, nói con ni ngu chi ngu
tàn bạo. Nó đứng cười rích rích.
Con Nhím thích chơi với mình, đi đâu cũng đeo lấy mình, lắm khi tức
phát điên. Lúc đầu nó còn đeo mình ở trong nhà ra ngoài ngõ, sau mình
đi giữ bò nó cũng đeo theo. Mình vừa lùa bò ra khỏi ngõ là con Nhím
chạy đuổi theo liền, nó nhảy chân sáo đi lùi trước mũi bò,
mặt mày tí ta tí tởn thật ngứa mắt. Mình nói mi đi mô đó Nhím, nó nói
em đi giữ bò với anh. Mình trợn mắt lên, nói ai cho mi đi, về mau không
tau cho một đá văng ra ngoài biển đông chừ. Nó lắc đầu ngúng nguẩy, nói
không không em đi giữ bò với anh.
Chẳng biết làm gì với nó, mình nhảy lên lưng bò thúc bò đi thật nhanh.
Nó cầm đuôi bò chạy theo, nói cho em ngồi bò với, cho em ngồi bò với.
Mình nói con ni hay chưa tề, bò tau chơ bò mi à, răng mi đòi ngồi với
tau. Nó lắc đầu ngúng nguẩy, nói không không em ngồi bò với anh. Thấy
nó cứ chạy sau cầm đuôi bò giật giật, mình sợ bò đá hậu một phát toi
đời con bé, đành nhảy xuống đùn nó lên lưng bò. Được ngồi sau lưng mình
con bé thích lắm, nó hát ỉ eo bài gì chẳng ra bài gì nghe thật ngứa
tai. Mình quát nhặng cả lên, nói đừng hát điếc tai tau. Nó không thèm
chấp, ngồi cười rích rích.
Nói chung mình chỉ ghét con Nhím cứ đeo lẳng nhẳng theo mình thôi chứ
có nó rất được việc. Ra đồi sim mình như ông vua con coi nó như con
hầu. Mình nói mi coi bò cho tau, để bò bỏ đồi xuống đồng ăn lúa …chết
tau nghe chưa. Nó dạ dạ chạy đi liền. Là mình sai để con Nhím “ cút đi
cho rảnh mắt” chứ bò mệ Cà khôn lắm, chỉ ăn cỏ bứt lá quanh quẩn
mấy quả đồi, không bao giờ xuống đồng. Con Nhím giữ bò, mình chơi đủ
trò với lũ trẻ chăn bò, chán chơi lại nằm khểnh sai con Nhím, nói ê
nhím về nhà lấy nước, nó dạ dạ chạy về làng xách ra cả bình tông nước,
còn ôm theo một bọc khoai luộc. Ăn uống no nê mình lại gọi nó, nói ê
nhím đi hái sim cho tau, hái ổi cho tau, bẻ chuối cho tau, hái dâu cho
tau…việc gì nó cũng dạ dạ rồi con cón chạy đi liền.
Con bé hái sim rất tài. Đồi sim mênh mông, sim chín nhiều vô kể nhưng
hái được những quả sim chín mọng không bị sâu, không bị nứt nẻ
móp méo đâu phải dễ . Mỗi lần mình sai nó đi hái sim, nửa giờ sau là nó
đem về một cạu (rá nhỏ) đầy, trăm quả như một, quả nào quả nấy chín
mọng tròn đều. Mình nói răng mi tài rứa. Được khen nó cười tít mắt, nói
em phải tài chứ.
Bây giờ nhớ lại mới thấy con bé thật dễ thương, nó luôn luôn vui vẻ
chẳng khi nào cáu giận. Mình quát nạt cốc đầu đá đít nó vẫn cười rích
rích, thế gian hiếm ai được như nó. Nhưng khi đó mình ghét con gái,
thấy nó cười là mình trợn mắt quát, nói con ni vô duyên cực, cái
cứt chi cũng cười.
Buổi trưa mình với nó chui vào bụi sim lớn tránh nắng. Mình bắt nó đọc
sách để mình ngủ. Nó cũng buồn ngủ lắm nhưng vẫn ráng ê a đọc, chờ mình
ngủ say nó mới ngủ. Một lần mình tỉnh giấc thấy nó thức giấc từ lúc
nào, mắt nó mở to mơ màng, hình như nó vừa chiêm bao. Nó vùng dậy chồm
trước mặt mình, nói anh có thích làm hoàng tử không. Mình nói ẻ vô,
hoàng tử làm cái chi. Nó túm áo mình day day, nói không không anh phải
làm hoảng tử để em làm công chúa. Em là công chúa Hoàng Loan he he.
Mình cười, nói công chúa cục cứt, đồ xấu oẳng còn đòi làm công chúa. Nó
lắc đầu ngúng nguẩy, nói không không em không xấu.
Con Nhím nói đúng, nó không xấu. Lớn lên nó rất đẹp, đẹp như Ái Vân, có
khi còn hơn Ái Vân, mình cũng không ngờ nó đẹp đến thế. Con gái làng
đạo nói chung là đẹp nhưng đẹp như nó thật khó kiếm.
Hết hè năm 1965 mình về Ba Đồn, từ đó mãi về sau không hề gặp con Nhím,
mình cũng quên luôn, chẳng khi nào nhớ nó cả. Mãi đến năm 1982
mình theo thằng Phong (Nguyễn Thành Phong) lên biên giới phía Bắc
làm báo cho báo Quân Đội Nhân Dân.
Hai thằng mình lên Quân đoàn 2, nơi tướng Nguyễn Chơn làm tư lệnh.
Tướng Nguyễn Chơn cho hai thằng ăn no uống say suốt cả tuần, thật đã.
Ông còn tổ chức đêm thơ để hai thằng đọc thơ cho bộ đội. Đêm thơ thằng
Phong là chủ công, thằng này diễn thuyết trước đám đông rất giỏi, khoản
này mình thua nó xa. Mình đọc ba bốn bài chi đó rồi tót ra sau hội
trường ngồi hút thuốc. Đang ngồi nghĩ vẩn vơ ngẩng lên thấy một cô
thượng sĩ quân y cực đẹp đứng trước mặt mình, nói nhà thơ có nhớ em
không, em là Nhím đây, Nhím làng Hướng Phương. Mình trợn mắt há mồm,
thật không thể tin nổi con Nhím nhỏ quắt bé tí hin lại đẹp đến thế này.
Bây giờ mới biết con Nhím đi bộ đội đã hơn bốn năm, nó làm y tá ở trạm
xá quân đoàn bộ. Hai đứa ngồi nói chuyện say sưa, đêm thơ tan lúc nào
cũng chẳng biết. Thằng Phong chạy đi tìm mình, thấy con Nhím thằng
Phong mắt tròn mắt dẹt kéo mình ra một góc, nói ông tăm đâu ra con bé
ngon thế, đù mé !
Sáng sau mình theo tướng Nguyễn Chơn đi xem bộ đội diễn tập đánh xe
tăng, vừa lên xe con Nhím chạy tới, nói em sắp đi công tác, diễn tập
xong anh quay lại quân đoàn bộ chắc cũng không gặp em nữa. Nó dúi cho
mình bọc sim chín, nói để anh nhớ thời anh em mình ở Hướng Phương. Xe
chạy, nó đứng nhìn theo mãi. Thốt nhiên mình nhớ buổi chiều anh Nghinh
đạp xe lên Hướng Phương chở mình về Ba Đồn, con Nhím cứ chạy đuổi theo
mình vừa chạy vừa khóc, nói không không em không cho anh về, không
không em không cho anh về. Ra đến đường đê ngoái lại thấy bóng nó đứng
ở cổng làng nhỏ tí hin như chữ i ngắn.
Mình đinh ninh thế nào cũng quay lại tìm con Nhím, thử tán tỉnh nó xem
có cưới nó làm vợ được không. Nhưng đời lính lang thang nay đây mai đó,
hết Sơn Tây về Quảng Ninh, hết Hải Phòng về Đà Nẵng… chẳng khi nào trở
lại Quân đoàn 2. Năm 1986 mình về quê gặp anh Phi ở chợ, anh làm việc
chi đó ở văn phòng huyện ủy. Anh Phi rủ về làng Hướng Phương, mình theo
liền.
Ngôi nhà xưa vắng vẻ hẳn đi, Mệ Cà mất được vài năm, anh Phi cũng vừa
lấy vợ. Mình hỏi anh Phi, nói con Nhím lấy chồng chưa, nó có hay về
phép không. Anh Phi lắc đầu, nói nó chết rồi còn đâu, bị pháo Trung
Quốc dập, chết không còn xác. Mình sững người.
Mình sang nhà con Nhím thắp hương cho nó. Tấm ảnh nó trên bàn thờ đẹp
rực rỡ, nó đang mỉm cười nhìn mình, đôi mắt tươi sáng long lanh. Bằng
Tổ quốc ghi công nhập nhòa trước mắt mình : Liệt sĩ Hoàng Loan, hy sinh ngày 28 tháng
4 năm 1984 tại mặt trận Vị Xuyên…
Buồn quá…
Nguyễn Quang Lập
NGUỒN : trích từ Ký ức vụn 2 của Nguyễn Quang Lập
Phương Nam Book & Nhà xuất bản Hội Văn Học, 2013
tr. 18-23.
Các thao tác trên Tài liệu