Bạn đang ở: Trang chủ / Sáng tác / Tiếng Việt

Tiếng Việt

- Quỳnh Iris de Prelle — published 28/10/2021 12:00, cập nhật lần cuối 27/10/2021 21:00

Số đặc biệt Diễn Đàn 30 tuổi


Tiếng Việt


Quỳnh Iris de Prelle



Trích tập thơ tiếng việt,
tập thơ thứ 5 của Quỳnh Iris de Prelle.
Tập thơ bao gồm 3 phần:
vết thương, tiếng việt và đây không phải là thơ
.
Không có tiêu đề, mỗi bài thơ bắt đầu bằng câu in đậm.


cover




chúng ta miệt mài quên nhau

miệt mài không thừa nhận nhau

bơ vơ đến chết

tháng 4 rời xa

tháng 4 chia ly bất tận

tháng 4 mùa huệ tây đưa tang những con đường gió

những gánh hàng hoa


tháng 4

phục sinh

như khởi sinh bắt đầu

mùa xuân đến

nghẹn ngào trong nắng mai

những nụ hoa bung nở


phục sinh

tìm trứng trong vườn xưa

những hoài thai

ngày mai

trứng sẽ nở

hay những sinh sôi


loài người còn hiện hữu

hy vọng và tin yêu

 



Làm sao tôi biết được anh đã yêu

nhưng chắc một điều chúng ta thuộc về nhau


Đêm đầy ánh sáng

trăng

những đêm trắng

thức

ý nghĩ phủ dầy


thế giới dù ban ngày

đầy màu đen

của cái chết

của bệnh tật

của những kinh hoàng khắc nghiệt

bùn lầy

tội ác


Làm sao tôi biết được anh đã yêu

cái chết để ta nhận ra

chúng ta thuộc về nhau

chúng ta là phần còn lại của thế giới

lạc lối cõi người

 



mặt trời mùa đông

18h chói chang

chưa tắt nắng

cả ngày mây mù mưa bóng mây

chập chờn như nhớ người thương


mặt trời mùa đông

mùa covid

chả khác lạ gì

tự nhiên vẫn thế

cây cối vẫn thế

trụi lá rồi nảy mầm

bung nở bông


con người có thế không

tìm kiếm nhau

xa nhau

lạc nhau

giết hại nhau

hầm hè nhìn nhau

đọc thơ nhau trong im lặng

viết thơ trong gào thét

né tránh nhau

thầm thì ghét nhau trong bóng đêm mù


đứng về phía nào

nhân dân lương thiện

hay những thối nát ngục hình

chỉ có phía của lương tri

trái tim và trí huệ

nhân dân mạnh mẽ đến lúc trưởng thành

xã hội đổi thay

tự thân phải đổi thay

những hình khối sức mạnh

trong kết cấu từng tế bào


không nhờ vào gào thét

không nhờ vào chủ trương duy ý chí

lý luận suông

như đại dịch đang diễn ra

nếu không cần công bố minh bạch

thì các nhà khoa học nên âm thầm tiến hành nghiên cứu

tại sao những người trẻ đột quỵ

suy tim lúc này

tại sao tại sao

chúng ta đứng ngoài thế giới

làm sao thế giới cảm thông chúng ta

như chúng ta luôn mỉa mai cười nhạo bên ngoài

làm sao chúng ta nhìn thấy những cái chết có thật

các nhà tâm lý nghiên cứu

các trường học đưa vào những thông tin xử lý đại dịch

cách phòng chống


thế kỷ 21

trí nhớ của tập thể

chứ không phải những chiếc máy tẩy não

quên đi hiện tại thành quá khứ

mù mờ lịch sử

chỉ một khúc hùng ca

chúng ta tự hào

chúng ta vô địch

chúng ta thừa kinh nghiệm

trong những dữ liệu số 0

đầy bí mật


mỗi người tự nhận ra

một chỗ đứng

một cách nhìn

đúng như bản chất sự việc

đúng như một thông tin có nhiều chiều xử lý

chúng ta sẽ biết

ánh sáng của tia lửa

rơi vào đâu

chỗ nào

để mầm xanh nảy lên

để những thối mục thành đất nâu

không vô ích

có những im lặng thành lời

thành hành động


có những lặng yên

không cần nói ra giữa ồn ào náo loạn

ngủ đi ngủ đi

hoa đang nở

mùa trái ngọt đến

vào mùa hè


 


Nước mắt da vàng

mùa nhiệt đới

bạn còn nhớ dấu ấn xưa Núi đọ Đông Sơn

mai an tiêm đi tìm trái ngọt

trên cát mặn phù sa

bạn còn nhớ lịch sử xa xưa

về loài người chúng ta

về truyền thống cuả chúng ta

trong tình thân nhân loại


Nước mắt da vàng

sao đôi bàn tay chúng ta chia xa

sao những trùng điệp trắc trở

những nhịp đập trái tim lầm lỡ

nhân sinh những kiếp người

độc quyền chữ

độc quyền tự do

độc quyền những lựa chọn


Chúng ta có thể ngồi cùng nhau

đối thoại

nhìn vào mắt nhau

như những người yêu nhau

vô điều kiện

chúng ta có thể ngồi cùng nhau

sát lại

bên nhau

da vàng nhiệt đới

đừng để nhiều nước mắt rơi

chia rẽ hận thù


Chúng ta có thể nắm bàn tay nhau

siết chặt

xin đừng chặt đi những mầm sống tự do

xin đừng chặt đi những khát vọng bình minh

xin đừng khép nhau những ngục tù

xin đừng

xin đừng

làm ơn yêu thương nhau

yêu thương nhau những giọt nước mắt da vàng


Nước mắt da vàng

mùa nhiệt đới đa đoan

 



Chết

vô sở cầu vô sở cầu

Yêu

vô sở cầu vô sở cầu

Hiện hữu

vô sở cầu vô sở cầu

Khởi sinh

vô sở cầu vô sở cầu

Viết

vô sở cầu vô sở cầu


Mùa tiếng việt buồn

mùa nước việt buồn

mùa tang buồn

hoa buồn

covid không thể nào buồn hơn

trái tim chạm vào tro bụi

chạm vào cõi thiên thu


nghìn trang viết trở nên vô nghĩa lý

mọi cuộc tranh dành trở nên vô nghiệm

những cuộc cấm đoán trở thành phi lý

những cái chết nhiệm màu

nhà văn việt người viết tiếng việt khổ nhất thế gian này

nỗi khổ đau tâm trí

sự nhục hình tinh thần

cùng quẫn bi thương

bi phẫn trong những gông cùm vòng tròn vô sản

những lý tưởng hụt hơi

những tư duy không thể hoá giải thành

những hệ thống mang tên xã hội hay một thể chế

của con người nhân văn tinh thần nhân loại

quẩn quanh quẩn quanh

lò cò trong những màu mỡ kim tiền

trang trí xa hoa

sự cố gắng phi thường vượt cỡ

thoát khỏi nguồn gốc tổ tiên

trở thành lạc lõng

đánh rơi những di sản

không thể ghi chép lại

những hội họp triền miên vô cùng nghiêm túc

nhưng không làm gì thực chất

cho chính sự hiện hữu đang diễn ra

cho chính thế hệ đang sống còn

cứ để cho vật vã bơ vơ

đến ngày cuối cùng chết chóc

hát khúc ngợi ca muộn màng

sự muộn màng choáng ngợp

giá như đã từng nâng niu

giá như đã từng coi như là cấp thiết sống

giá như

giá như biết nhìn nhận giá trị thực của nhau

giá trị thực của con người và tác phẩm


hoang mang này nối tiếp hoang mang kia

tất cả sẽ nằm xuống ai cũng nằm xuống

nhưng không ai chuẩn bị cho ai cả

những tai biến đột ngột

bừng tỉnh

rồi lại kiếm tìm lịch sử

rồi lại bao nhiêu huyền thoại

sắc sắc không không


 


tôi được sinh ra trong ngôi nhà cổ xưa của ông bà

làng mỹ hào

bên dòng sông

những cánh đồng lúa gạo xanh bát ngát có năm mùa đói hạt

còn giữ nguyên những giọng nói tiếng việt xưa


tôi được lớn lên trong những ngôi nhà tình yêu của mẹ cha

ròng rã khóc dạ đề

tiếng việt

tôi tập nói hàng ngày

tôi bắt đầu đọc những bản việt ngữ

không gia đình

và những người khốn khổ


tôi được học tiếng việt từ ông ngoại

viết những lá thư

tin tức từ những bản việt ngữ từ radio

những trang văn cổ ngân nga từ bà ngoại

tiếng việt truyền thống văn hoá dân gian từ mẹ


tiếng việt khởi sinh tôi

tư duy triết học của tôi

tiếng việt

văn chương nguyễn huy thiệp khởi sinh tôi

tình yêu của con người

cái ác

nỗi cô độc triền miên

sự im lặng triền miên

triết học của tiéng việt

là văn chương nguyễn huy thiệp


nguyễn huy thiệp dặn tôi

đừng viết văn đừng viết văn

tôi ậm ừ

đã mấy chục năm tôi viết

chỉ viết cho mình

trên hành trình cô độc

của tuổi 20 yêu dấu

viết cho thế hệ mình

viết cho những cuộc đời mình nhìn thấy

viết cho những mất mát

những nỗi buồn có thật

những kẻ độc quyền chữ

độc quyền tư duy

độc quyền tiếng việt


tiếng việt kết nối tôi

giữa những ngôn ngữ khác

thi ca tiếng việt khởi sinh tôi

giọng đọc tiếng việt nuôi dưỡng tôi

sự hiền hoà

đẹp đẽ

trong thế giới đa dạng văn hoá và ngôn ngữ khác nhau

nguyễn huy thiệp đã nhìn thấy

nơi tôi đang sống ở đây

từ lúc gặp tôi ở hà nội

cô không thuộc về nơi này, việt nam

cô thuộc về quý tộc châu âu


nguyễn huy thiệp

người duy nhất bên tôi

chờ tôi ở hàng hành bảo khánh

ngồi trả lời những câu hỏi

để tôi ghi chép lại tiếng việt của ông

cách nhìn của ông

về văn chương

người lang thang cùng tôi

trên những con ngõ nhỏ

kể về hà nội

về những con người ông gặp

để viết

hay những cuộc đời ngang qua


tôi kể cho ông

những bộ phim hay nhất

tôi từng xem

những trang văn hay nhất

tôi từng đọc


thiệp không lên mặt dạy tôi như những kẻ trượng phu khác

em phải thế này thế kia

em phải chăm ngoan


thiệp biết tôi có thừa lễ nghĩa

lại còn nhiều hiểu biết

hơn cả tuổi của mình

thiệp tôn trọng tôi

như một người bạn vong niên


gặp thiệp lúc nào tôi cũng hồn nhiên

có nhiều chuyện để nói

sân khấu phim ảnh

nghệ thuật

thiệp lắng nghe tôi

những điều tôi chả nói được với ai

những điều không ai nghe tôi

một cô gái trẻ

luôn thấy cuộc đời đơn giản hơn nhiều

giữa muôn trùng bất trắc vô lương


thiệp nói cho tôi những bí mật cuộc đời

trong văn chương tiếng việt của ông

văn chương của người đàn ông nói lắp

ít giao tiếp giữa đám đông

văn chương lay động

thửc tỉnh nhân gian

văn chương không kể lể

show ra những khuôn hình

chạy trên những trang giấy

những dòng chữ

như định mệnh

văn chương tiếng việt

nguyễn huy thiệp


tôi đã rời xa hà nội

rời xa thiệp

rời xa 39

rời xa những con phố nhỏ

rời xa lụa là gấm vóc

những trang phục hàng ngày quen thuộc của tôi

hà nội của tôi

một hà nội cô đơn

giữa triệu chen chúc người

lẻ loi giữa những mùa hoa


sài gòn đã mở những cánh cửa khác

tiếng việt

một tư duy khác

những chuyến bay đêm

về hà nội


tôi đã không gặp lại

tôi đã lặng im

theo những dòng chuyển động

của tuổi trẻ để tìm zen


tôi nhìn thấy đạo từ thiệp

để sống

để viết

để tránh ồn ào

để nếu nói ra, sẽ nói một sự thật

để nếu còn thở, sẽ biết nhìn về phía mặt trời

để nếu còn sống, sẽ biết nhìn về bóng tối


tôi đã lỡ hẹn cùng thiệp mùa đại dịch 2020

tôi đã nhìn thấy những bản tin

người đàn ông

mang tên nhà văn lớn của tiếng việt

thời đại chúng tôi

người gắn bó với tôi

tiếng việt thời tuổi trẻ

ra đi


không có chuyến bay nào lúc này

không có vaccine lúc này

đại dịch cách trở

một ngày cuối cùng của mùa đông

2021

năm tôi tuổi 40


không thể chạm vào

nhìn vào con người ấy

đôi mắt hiền từ thoáng lúc lo âu


tôi chỉ nhìn thấy

trên màn hình

mờ sương

nước mắt thành một giọng nói

những con chữ

rơi xuống


tiếng việt yêu thương

tiếng việt chở che

tiếng việt hiền hoà


tiếng việt vĩnh hằng nằm xuống

còn lại nguyên

tác phẩm

còn lại nguyên những cuộc đối thoại

những đĩa gốm thơ

những dòng chữ hiền từ


còn lại nguyên

những ngọn gió hua tát

còn lại nguyên thổ cẩm

còn lại nguyên những dòng chuyển ngữ

những bộ phim từ tác phẩm của ông


còn lại nguyên ký ức

một tình yêu của con người và con người

suốt một đời lặng yên

khiêm nhường

khổ đau

đến lúc nhắm mắt thiên thu


tiếng việt nguyễn huy thiệp

của tôi

giọt nước mắt

đang lăn

đêm thâu

giữa những trùng trùng đại dương


tiếng việt yêu dấu

bông mai trắng

chạm vào đất nâu

mùa vĩnh hằng



Các thao tác trên Tài liệu

được sắp xếp dưới: Kỷ yếu 30 năm
Các số đặc biệt
Các sự kiến sắp đến
VIETNAM, DEUX DOCUMENTAIRES sur France 2 et France 5 05/03/2024 - 01/06/2024 — France 2 et France 5
Repas solidaire du Comité de soutien à Tran To Nga 22/03/2024 - 26/04/2024 — Foyer Vietnam, 80 rue Monge, 75005 Paris, Métro Place Monge
Nouvel Obs, soirée Indochine, la colonisation oubliée 25/04/2024 18:30 - 22:00 — 67 av. Pierre Mendès France, 75013 Paris
France-Vietnam : un portail entre les cultures 17/05/2024 10:00 - 11:30 — via Zoom
CONFÉRENCE DÉBAT 24/05/2024 19:00 - 23:00 — la Médiathèque JP Melville (Paris 13e)
Ciné-club YDA: Bố già / Papa, pardon. 25/05/2024 16:00 - 18:15 — cinéma le Grand Action, 5 rue des Ecoles, 75005 Paris
Các sự kiện sắp đến...
Ủng hộ chúng tôi - Support Us
Kênh RSS
Giới thiệu Diễn Đàn Forum  

Để bạn đọc tiện theo dõi các tin mới, Diễn Đàn Forum cung cấp danh mục tin RSS :

www.diendan.org/DDF-cac-bai-moi/rss