Một bài thơ Tess Gallagher

Tess Gallagher sinh năm 1943, là vợ của Raymond Carver (1938-1988) nhà văn và thi sĩ Mỹ, họ gặp nhau năm 1977. Sống chung được 11 năm thì Raymond Carver chết. Bài thơ này cũng như nhiều bài thơ khác trong tập thơ "moon crossing the bridge", xuất bản 1992 là một hoài niệm về cuộc sống chung đó.

Thơ Tess Gallagher có những đặc tính “hậu hiện đại”, với những chủ đề rất đời thường, với ngôn ngữ rất bình dị ; xuống dòng mà chưa hết câu một cách thường xuyên. Nhưng ở đây, khác với nhiều bài thơ trong đó thủ pháp này bị lạm dụng như một cái mốt không ý nghĩa, việc ngắt câu trước khi hết ý được cảm nhận rõ ràng như một lời thủ thỉ chậm rãi, như thể tác giả mời gọi người đọc tự tiếp nối câu thơ bằng một lời đối thoại thầm lặng, trước khi đến lượt tác giả.

Giọng bài thơ thầm thì mà hàm súc, tinh tế, mang cái nồng ấm của cặp vợ chồng rất hiểu nhau, như than hồng phủ trong tro. Đồng thời hình ảnh đó, cũng như hình ảnh tiếng nói xuyên qua hai miền sáng tối chia đôi trong căn phòng, cũng gợi lại việc trong khi cần đến nhau vẫn chấp nhận và tôn trọng những khác biệt, những khoảng tối riêng của mỗi người.

H.T.

 
EMBERS

He was suffering from too much light
the way our afternoons recover from
morning rain by slicing the room
in half. I read to him to bring a voice
sideways, to touch him more, and join
our listening or laughter or mutual derision.
To be one and none. Sometimes a rhyme can
snuff its substance, yet release
a second lasting. To speak aloud at a grave
breaks silence so another heat
shows through. Not speaking, but the glow
of that we spoke.

 
TRO HỒNG

   
Thời ấy anh đau đầu hoài vì nhiều ánh chói
khi chúng tôi qua những buổi chiều nắng phủ
cơn mưa buổi sáng, chia căn phòng
làm hai. Tôi đọc sách cho anh để đem tiếng nói
đến gần bên, để sát kề anh hơn nữa, để cùng
lắng nghe, nối tiếng cười, hay chế nhạo mình.
Để là một và không là ai. Đôi khi một vần điệu
tự tàn lụi, lại dậy lên
lần nữa. Nói vang trước mộ phần
đập vỡ thinh lặng khiến hơi ấm nào
toả lan. Phải đâu lời nói, chỉ là hào quang
của tiếng nói hai người.

 
Bản dịch của Hàn Thuỷ