Chuyến đi đến Nước Việt Đàng Trong vào các năm 1792 và 1793_Phần III

- John Barrow/Hồ Bạch Thảo — published 29/04/2025 19:25, cập nhật lần cuối 29/04/2025 19:25

Chuyến đi đến Nước Việt Đàng Trong vào các năm 1792 và 1793, Phần III

Sir John Barrow

Chương 11

Advantages of a commercial intercourse with Cochinchina.

(Ưu điểm về giao dịch thương mại với nước Việt Đàng Trong)

Chương này gồm 2 mục

1. Peninsula and habour Turon - Views of France in desiring the cession of it-Importance of to Great Britain particular in its commerce with China - Cochinchinese productions for export - Mode of establishing an intercourse with this nation - Objections against entrusting diplomatic agency to mercantile men.

(Bán đảo và bến cảng Đà Nẵng - Quan điểm của Pháp mong muốn được nhượng lại nó - Tầm quan trọng của Đà Nẵng đối với Anh, đặc biệt là trong thương mại với Trung Quốc - Sản phẩm xuất khẩu của nước Việt Đàng Trong - Phương thức thiết lập quan hệ với quốc gia này - Phản đối giao phó việc ngoại giao cho những người buôn bán))

Trong mục này, tác giả nhấn mạnh tới tầm quan trọng của bán đảo Đà Nẵng đối với Anh, không phải là như một thuộc địa mà một nơi cho phép tàu buôn của Anh có thể hưởng những ưu thế địa lý của cảng nếu nước Anh thiết lập được quan hệ ngoại giao tốt với Nguyễn Vương (trên đà thắng Tây Sơn).
Người đọc cũng có thể chú ý, thời đó (cuối thế kỉ 18), nước Việt đã giữ chủ quyền ở Hoàng Sa. Ngoài ra, sông Sài Gòn còn được gọi là Cambodia, theo ông. Không biết có sách vở Việt Nam nào nêu chi tiết địa danh này không?

2. Ancient commerce with Cochinchina - Reason of its decline owing to the ill conduct of Europeans - An extraordinary instance of cruelty - Chinese trade to New Holland- Superior advatages resulting from the early knowledge of the compass - An objection to its antiquity answered - An opening for Great Britain to revise the trade of Cochinchina.

(Thương mại thời trước với nước Việt Đàng Trong - Nguyên nhân suy thoái do hành vi sai trái của người châu Âu - Một trường hợp tàn ác phi thường - Thương mại của Trung Quốc với New Holland [Úc Châu] - Những lợi thế vượt trội có được nhờ kiến thức sớm về la bàn - Một lời phản đối về tính cổ xưa của nó đã được giải đáp - Một cơ hội để nước Anh xem xét lại hoạt động thương mại với nước Việt Đàng Trong)

Một sự thừa nhận dũng cảm về những "hành vi sai trái của người Âu" mà tác giả xem như có thể cắt nghĩa sự chống đối của người bản xứ đối với việc giao thương giữa hai bên.

Ngoài ra, đoạn viết về cái la bàn và cách mà người Trung Quốc bảo vệ bí mật của nó rất đáng được các sử gia tham khảo.